ေအာင္ျငိမ္းႏွင္႔ေႏြဦးေမာင္  page  မွcopy ယူပါသည္  copy/credit

ဆရာေဇာ္ေဇာ္ထြန္း၏ အနီးအနားကဗ်ာေဝါဟာရမ်ား
Abstract
ကိုင္တြယ္၍မရေသာ စိတၱဇနာမ္ဆိုင္ရာ အမည္မ်ားကို ဘာသာစကားတြင္ Abstract ဟု ေခၚသည္။ ႐ုပ္ဝတၳဳ (the material) ႏွင့္ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေတြ႕(ဝါ)အသိ (Physical bases of experience) ကို ဆန္႕က်င္ဘက္ျဖစ္ေစေသာ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အသံုးမ်ားျဖစ္သည့္ အခ်စ္ (love)၊ လြတ္ေျမာက္ျခင္း (freedom)၊ အိုင္ဒီယာ (idea) ႏွင့္ တရားမွ်တမႈ (justice) တို႕သည္ “Abstract” မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထို အေကာင္အထည္မဲ့ေသာ Abstract ႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္စကားလံုးသည္ ကဗ်ာေဗဒ၌ ကြန္ခရိ (Concrete) ဟု ေခၚသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ကဗ်ာတြင္ စာလံုးမ်ားအား ပံုသဏၭာန္ (ဝါ) သြင္ျပင္လကၡဏာအား အထူးျပဳ၍ ေရးဖြဲ႕ေသာ အျမင္ကဗ်ာ (visual poem)မ်ားကို ကြန္ခရိကဗ်ာ (concrete poem) ဟု ေခၚသည္။
 Accent
ကဗ်ာေဗဒတြင္ “Accent” သည္ တက္သံ (ဝါ) ျမင့္သံ (stress) ႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ တက္သံ “Stress” မ်ားကို ရံဖန္ရံခါတြင္ Accent ဟု သံုးႏႈန္းၾကေလသည္။ ကဗ်ာ႐ြတ္ဆိုရာတြင္ စကားလံုးမ်ားအား ဘာသာစကားအသံထြက္ (pronunciation) ကို ဦးစားေပး၊ ၎၏အနီးနားမွ စကားလံုးအသံထြက္မ်ားထက္ ဦးစားေပးအသံျမင့္ထြက္လာကာ ကဗ်ာ႐ြတ္ဆိုမႈကို ျပဳလုပ္ပါက Accent ကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ “STU-dent” တြင္ (STU) အသံထြက္အားျမင့္၍လည္းေကာင္း၊ “TEACH-er” တြင္ “TEACH” ကို ျမင့္၍ လည္းေကာင္း၊ “va-CA- tion” တြင္ “CA” ကို ျမင့္၍ လည္းေကာင္း အသံထြက္ျခင္းကို “Accent” ဟု ေခၚသည္။
(Acmeism) (1912) အက္မီဆီယမ္ဂိုဏ္း
ကဗ်ာဆရာဆိုတာ အဲဒီကဗ်ာဂိုဏ္းအတြက္ေတာ့ အမိန္႔ရနတ္ဝင္သည္တို႔ အၾကားအျမင္ဆရာတို႔ တမန္ေတာ္ တို႕ မဟုတ္ပါဘူး။ ကဗ်ာဆရာဆိုတာ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သား (skilled worker) ပါလို႔ သူတို႔ဆုိတယ္။            ႐ုရွအေျခစိုက္ဂိုဏ္းပါ။ ကမာၻ႔ ကဗ်ာသမိုင္းမွာ ႐ုရွေတြလုပ္ခဲ့တဲ့ အေကာင္းဆံုး အလုပ္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ၿပင္သစ္ဟန္နဲ႔ အဂၤလိပ္ဟန္ကို အေျခၿပဳထားတယ္။
Acrostic
ကဗ်ာစာေၾကာင္းေတြရဲ႕ ထိပ္ဆံုးစာလံုးေတြကို အစဥ္အတိုင္း စာလံုးေပါင္းၾကည့္လွ်င္ စကားလံုးတစ္လံုး (ဝါ) စကားစုတစ္ခုျဖစ္၍ သီးျခား အနက္ အဓိပၸါယ္႐ွိေနေသာ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကို “Acrostic” ကဗ်ာဟု ေခၚသည္။ အလယ္တန္းအဆင့္ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားတြင္ အသံုးျပဳတတ္ေသာ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားျဖစ္၍ ရံဖန္ရံခါတြင္ “Name Poem” အမည္ကဗ်ာဟု ေခၚသည္။
ဥပမာအားျဖင့္စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ေရးသားခဲ့ေသာကဗ်ာဆရာေစာေဝ၏"အာဏာရူးၾကီးမူးၾကီးသန္းေရြွ"ကဗ်ာသည္ဤအမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ကဗ်ာဆရာေစာေဝသည္ထိုကဗ်ာေရးသားမႈျဖင့္ေထာင္ဒါဏ္ခ်မွတ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။
Adynaton
ကဗ်ာထဲတြင္ကဗ်ာဆရာသည္ျဖစ္ႏိုင္သည့္အရာသာမကျပင္ပေလာကတြင္မျဖစ္ႏိုင္ေသာအရာမ်ားကိုပါေရးၾကပါသည္။ထို့ေၾကာင့္ကဗ်ာဆရာကိုလိမ္လည္မႈျဖင့္တရားစြဲ၍မရပါ။ေအာ္ဒင္ (W.H.Auden)၏ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ျဖစ္ေသာ “တစ္ညေနခင္းလမ္းေလွ်ာက္ထြက္ခ်ိန္”     (As I Walked Out One Evening) ဟူေသာ ကဗ်ာေလးကို ၾကည့္ပါ။
 I’ll love you, dear, I’ll love you
 Till China and Africa meet
 And the river jumps over the mountain
And the salmon sing in the street
ကိုယ္မင္းကို ခ်စ္မယ္၊ အခ်စ္ေလးေရ၊ ကိုယ္မင္းကိုခ်စ္မယ္ကြယ့္
တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးနဲ႕ အာဖရိကတို႕ ေတြ႕ဆံုသြားတဲ့ အထိတိုင္
 ၿပီးေတာ့ ဒီေတာင္ကို ျမစ္ႀကီး ဖံုးသြားတဲ့အထိ
ၿပီးေတာ့ ဒီလမ္းထဲ ဆယ္(လ)မြန္ငါးက ေတးသီက်ဴးတဲ့အထိ
ေတာ္႐ံုအပ်ိဳဖ်န္းေလးလဲက်ေၾကမြသြားသည္ အထိကိုဆရာႀကီးေအာ္ဒင္က“Adynaton”(ပိုေသာတင္စားခ်က္)နည္းစနစ္ကိုသံုး၍ဖြဲ႕သြားခဲ့ သည္ ။
Affatus
ကဗ်ာဆိုင္ရာစိတ္ကူးအလင္းရျခင္းကိုဆိုပါတးယ္။ဥပမာ"ကူဗလိုင္ခန္"ကဗ်ာကိုေရးရန္ကဗ်ာဆရာ"ကိုးလားရစ္ခ်္"အလင္းရသလိုဥာဏ္အလင္းပြင့္မႈကိုဆိုလိုသည္။အျခားေသာအႏုပညာမ်ားတြင္(inspiration)ဟူ၍ဥာဏ္အလင္းရျခင္းကိုသံုးႏႈန္းၾကေသာ္လည္းကဗ်ာဆိုင္ရာတြင္affatusဟုသာသံုးႏႈန္းပါသည္။ကဗ်ာအလင္းရျခင္းတြင္ေမွာ္ပဥၥလက္အစြမ္းပါသည္ကိုတင္စား၍affatusကိုသံုးပါသည္။လက္တင္ဘာသာမူရင္းစကားလံုးသည္"flatus"(လြွင့္ထုတ္သည္)"ဟူ၍ျဖစ္ျပီး။အျခားတေယာက္အားျပန္လည္ရွင္းျပရန္ခက္ခဲေသာဥာဏ္အလင္းပြင့္ကိုဆိုလိုပါသည္။
Alliteration (ဗ်ည္းသံအစ ထပ္ေက်ာ့အသံုး)
The Repetition of initial consonant sounds.လို႔အတိုခ်ဳပ္ေရးပါတယ္။ အသံ မ်ားကို Repetition လုပ္ပါတယ္။လုပ္တဲ႔ေနရာကေတာ့ စကားလံုးေတြရဲ ႔ အစ ဗ်ည္းသံ (initial consonant) ေတြမွာပါ ။ tongue twisterလဲဟုတ္တယ္လို႔အနက္ဖြင့္ေသးတယ္
ဥပမာ(၁)
Betty Botter bought some butter
ဥပမာ(၂)
can u can a can as a canner can can a can ???
Assonance ( သရသံ ထပ္ေက်ာ့အသံုး )
မတူကြဲျပားေသာ ဗ်ည္းသံေတြအတြင္း က ထပ္ျပန္သံုးတဲ႔ သရသံ (Repetition of vowel sounds) ဟု ေဆာင္းပါးေရးသူ မတ္(ထ)ရစ္ခ်က္ (Matt Richards) က အနက္အတိုဖြင့္ပါတယ္။ နမူနာအေနနဲကေတာ့''m(y)stery d(i)sguised
w(i)thin (mystery disguised within) အလယ္သရ
Allusion
ဌါပနာအေရးအသား(ဝါ)တင္ျပမႈဟုအခ်ိဳ႕ကသံုးႏႈန္းပါသည္။ ကဗ်ာထဲမွာ ျပင္ပအေၾကာင္းအရာကို သြယ္ဝိုက္ (ဝါ) တိုက္႐ိုက္မဟုတ္ေသာနည္းျဖင့္ ရည္ညႊန္းေရးသားျခင္းကို Allusion ဟုေခၚသည္။ ျပင္ပအေၾကာင္းအရာ ဆိုသည္မွာ လူပုဂၢိဳလ္ (person)၊ ေနရာ (place) သို႕မဟုတ္ အျဖစ္အပ်က္ (event) တို႕ကို သမိုင္း (history) ထဲမွျဖစ္ေစ၊ စာေပ (literature) ထဲမွျဖစ္ေစ၊ ဘာသာေရး (religion) မွ ျဖစ္ေစ၊ ဒ႑ာရီ (mythology) ထဲမွျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံေရး (politics) ထဲမွျဖစ္ေစ၊ အားကစား (sport) ထဲမွျဖစ္ေစ၊ သိပၸံပညာ (science) ထဲမွျဖစ္ေစ၊ ေပါ့(ပ္)ယဥ္ေက်းမႈ (pop culture) ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆရာၾကီးတီအက္စ္အီးလီးေယာ့(တ)၏အၾကိဳက္ဆံုးေရးဖြဲ႕ပံုနည္းစနစ္ျဖစ္သည္။
Antanaclasis ထဲမွျဖစ္ေစ ထုတ္ႏုတ္ယူ၍ ကဗ်ာထဲထည့္သြင္းေရးသားေသာ ကဗ်ာနည္းစနစ္ကို “Allusion” ဟုေခၚသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ အေမရိကန္ကဗ်ာဆရာမ ဆား(လ)ဗီးယားပလာ့(သ္) (Sylvia Plath) ေလဒီလာဇ႐ု(စ) (Lady Lazarus) သည္ သမၼာက်မ္း(the Bible)ကိုရည္ညႊန္းေကာက္ႏုတ္၍ေရးဖြဲ႕ေသာကဗ်ာျဖစ္သည္။
Anastrophe
 ၾကယ္တာရာစစ္ပြဲမ်ား (Star Wars) တြင္ ႐ိုဒ (Yoda) ဟာ ဒီလိုအနာစထ႐ိုပီ (Anastrophe) နဲ႕ စကားေတြ ေျပာတယ္။ ဥပမာ "သင္ေလ့လာခဲ့ေသာအသိက သင့္အားကယ္တင္ႏိုင္တယ္" (Mind what you have learned. Save you it can) ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ ဒီအေရးအသားဟာ တစ္ရာစု (1st century BC (29-19 BCE) မွာ ေရးခဲ့တဲ့ ေအးနိယ (Aeneid) မွာေတာ့ ပံုမွန္လက္တင္ စာလံုးစီပံုနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေနရာခ်မႈ ေျပာင္းျပန္ေတြ႐ွိခဲ့တယ္။ အဂၤလိပ္မူမွာေတာ့ ထ႐ိုင္ကမ္းေျခဆီက အရင္ေရာက္သူေတြ (Who first from the shore of Troy) ကို ေရးရာမွာ  "Troiæ qui primus ab oris" လို႕ေရးတယ္။
ထ႐ိုင္ (Troiæ) နဲ႕ shore လို႕ ေခၚတဲ့ ကမ္းေျခ (oris)ဟာ အဂၤလိပ္သဒၵါအရ ေျပာရရင္ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ျပေသာ ကိစၥ (possessive case) (ဝါ) ဒုတိယကိစၥ (second case) လို႕ေခၚတယ္။ နာမ္တစ္ခုက ေနာက္တစ္ခုကို ပိုင္ဆိုင္ၿပီး ဆက္ႏြယ္မႈလည္း ႐ွိပါက ကပ္ၿပီး ေရးရပါတယ္။ ေမာ္ဒန္ အဂၤလိပ္သဒၵါမွာေတာ့  ('s) ဒါမွမဟုတ္ (of) လို႕ သံုးပါတယ္။ ဥပမာ (Janet's long fingers)၊ (portion of the food) လိုမ်ိဳးပါ။ ဒါေပမယ့္ ဗာဂ်ီး (Virgil)ရဲ႕ ကဗ်ာမွာေတာ့ ထ႐ိုင္ (Troiæ) နဲ႕ ကမ္းေျခမ်ား (the shores) တို႕ဟာ ကပ္လ်က္ မ႐ွိေနပါဘူး။  အဲဒီလိုပဲ ကိုးလရစ္ (Coleridge) ရဲ႕ The Rime of   the Ancient Mariner" မွာလည္း "လက္ဟာ သူ႕ဆီက ေအာက္ကိုက်တယ္" ကို "his hand dropt he." လို႕ ေရးထားတာေတြ႕ရတယ္။ ဒါဟာ သူတို႕ေခတ္က လက္ခံတဲ့ အေရးအသားမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕လိုပဲ ဟုပ္ကင္း (Gerard Manley Hopkins) တို႕၊ စမစ္ (W.Eugene Smith) ရဲ႕ ကတၲားပုဒ္ (subject) နဲ႕ ႀကိယာ (verb) ေ႐ွ႕ေနာက္ အထားအသိုေျပာင္းျပန္ အေရးအသား (Anastrophe) ေတြလည္း ႐ွိခဲ့ဖူးပါတယ္။
 Ref: 1. Smyth, Herbert Weir (1920) Greek Grammar
     2. Webster's Dictionary
Anadiplosis
ဝါက်တိုတစ္ခုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးကို ကပ္၍ ေနာက္မွ လိုက္ပါလာေသာ ဝါက်တိုအစ၌ ထပ္ဆင့္ေရးသား၍ ကဗ်ာစာေၾကာင္း တည္ေဆာက္ျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။
ဥပမာအားျဖင့္....
ဒီေနရာဟာ ဘယ္လိုမွ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလိုတဲ့ ျဖဴစင္ျခင္း
အျဖဴေရာင္ ဆုိတာ ခရမ္းေရာင္အစက္ကေလးနဲ႕ သူျဖဴႏိုင္သလိုမ်ိဳးဗဟိုျပဳထားတဲ့ ပန္းတစ္ပြင့္စီ
ပန္းတစ္ပြင့္စီ ဆိုတာ လက္တစ္ဖက္ရဲ႕ဆန္႕ထြက္အလ်ား...
(William Carlos Williams’ “Queen Anne’s Lace” မွေကာက္ႏႉတ္ခ်က္)
Andi-Memorie Poem
ရက္စြဲတစ္ခုအားေခါင္းစဥ္တပ္၍ထိုရက္စြဲပါအတိတ္ကိုျပန္လည္ေအာက္ေမ့ေရးေသာကဗ်ာကိုဆိုလိုသည္။
(Angustnas) (1744) ေအာ္ဂတ္စတန္ဂိုဏ္း
အဂၤလိပ္ကဗ်ာသမိုင္းမွာေတာ့ ေအာ္ဂတ္(စ)စတန္ ေခတ္ရွိတယ္။ ေရာမျမိဳ႕ၿပရဲ႕ ခမ္းနားမႈ၊ အဆင့္ျမင့္မႈ၊ အထက္တန္းက်မႈကို ေရးတာပါပဲ။  သူေရးထားတဲ့ စာတစ္ေၾကာင္းကို အေျခၿပဳၿပီး ဘာသာၿပန္တာပါ။ foundness for urbanity and classical (Roman) forms and value.
Anadiplosis
ဝါက်တိုတစ္ခုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးကို ကပ္၍ ေနာက္မွ လိုက္ပါလာေသာ ဝါက်တိုအစ၌ ထပ္ဆင့္ေရးသား၍ ကဗ်ာစာေၾကာင္း တည္ေဆာက္ျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။
ဥပမာအားျဖင့္....
ဒီေနရာဟာ ဘယ္လိုမွ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလိုတဲ့ ျဖဴစင္ျခင္း
အျဖဴေရာင္ ဆုိတာ ခရမ္းေရာင္အစက္ကေလးနဲ႕ သူျဖဴႏိုင္သလိုမ်ိဳးဗဟိုျပဳထားတဲ့ ပန္းတစ္ပြင့္စီ
ပန္းတစ္ပြင့္စီ ဆိုတာ လက္တစ္ဖက္ရဲ႕ဆန္႕ထြက္အလ်ား...
(William Carlos Williams’ “Queen Anne’s Lace” မွေကာက္ႏႉတ္ခ်က္)
 Antanaclasis
အေနာက္တိုင္းကဗ်ာလကၤာရ ကိရိယာ (rhetorical device) ထဲမွ ကဗ်ာအလွဓါတ္ရရန္ ေရးဖြဲ႕ေသာ နည္းတစ္နည္းျဖစ္သည္။ စကားလံုးတူ (the same world) စကားစုတူကိုပင္ ကဗ်ာဆရာက အဓိပၸါယ္ႏွစ္ခြ (ဝါ) မတူေသာ အဓိပၸါယ္ (different meaning) ျဖစ္ေအာင္ေရးဖြဲ႕သည့္နည္းစနစ္ျဖစ္ျပီးေယဘုယ်အသံုးမ်ားေသာအေခၚအေဝၚမွာ“pun” ဟုလည္း ေခၚဆိုႏိုင္ေသာ နည္းစနစ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။
(If I don’t hung together, we’ll hung separately Benjamin Franklin.)
Hungဟူေသာအသံုးကိုခ်ိတ္ဆြဲသည္ႏွင့္ၾကိဳးဆြဲခ်သည္ဟူေသာအဓိပၸါယ္ႏွစ္မ်ိဳးလံုးရည္ရြယ္ခ်က္ရွိစြာသံုးသြားသည္။
ဤနည္းစနစ္သည္ႏွစ္ေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီ၍အေနာက္တိုင္းကဗ်ာႏွင့္စာေပတြင္အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္းထပ္ေလာင္းေျပာလိုသည္။
Antithesis
ကဗ်ာ (သို႕မဟုတ္) စာေရးသားရာမွာ စာေရးသူက သူ႕အိုင္ဒီယာ (အဆိုျပဳခ်က္တစ္ခုကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာထိန္းညွိရန္အတြက္ လံုးဝဆန္႕က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ စကားစုႏွစ္ခုကို ခ်ိတ္တြဲ တည္ေဆာက္ျပျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။
ဥပမာ. . .ေသျခင္းကို ေပးပါ (ဒါမွမဟုတ္) လြတ္လပ္ျခင္းေပးပါ။
ဤေနရာတြင္ဆန့္က်င္ဘက္စကားလံုးကိုပူတြဲ၍စကားလံုးတည္ေဆာက္ေသာနည္းစနစ္ျဖစ္သည့္ေအာက္ဆီမိုရြမ္    
( oxymoron)ႏွင့္အမွတ္မမွားရန္လိုပါသည္။
ဥပမာ-    ဝင္ရိုးတန္းမီး သည္ေအာက္ဆီမိုရြမ္ျဖစ္သည္။
Aposiopesis
ကဗ်ာဝါက်တည္ေဆာက္မႈတြင္ ေရးေနဆဲဝါက်(ဝါ) လိုင္းအၿပီးထိ မေရာက္ေသးဘဲ ႐ုတ္ခ်ည္းရပ္တန္႕လိုက္ျခင္း (ျဖတ္ေျပာေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ႐ွိဘဲ) ကို ဆိုလိုသည္။ ဝါက်အား ရပ္ပစ္ေသာေနရာတြင္ (-) သေကၤတ (dash) ခ်န္ရစ္ခဲ့သည္။ကဗ်ာဖတ္သူဆက္လက္ေတြးေခၚရန္လိုင္းကိုဖြင့္ေပးထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။အထူးသျဖင့္ပိုစ့္ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ
မ်ားတြင္ေတြ႔ရသည္။ကဗ်ာဖတ္သူအားဝင္ေရာက္အဆံုးသတ္ေစေသာဝါက်အျဖစ္သတ္မွတ္သည္။
Apostrophe
 ကဗ်ာေရးဖြဲ႕ရာတြင္ပံုမွန္အားျဖင့္တုိင္တည္ေလ့မ႐ွိေသာ စိတၱဇနာမ္တစ္ခု (an abstraction) (ဝါ) သဘာဝတရားထဲမွ အရာဝတၳဳတစ္ခု (an object in nature) ကို တိုင္တည္ေျပာဆို ေရးသားသည္။
 ဥပမာ .Oh! Love Oh! Tree Oh! Rock စသည္ျဖင့္ကဗ်ာဆရာကမိမိရည္စူးေသာအရာကိုသက္ရွိသက္မဲ့တိုင္တည္ေခၚဆိုျပ၍ကဗ်ာကိုပိုမိုအသက္ဝင္ေအာင္ေရးသားျခင္းျဖစ္သည္။ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ တိတ္ဆိတ္ေနေသာ ဝန္းက်င္ကို လႈပ္ႏႈိးရန္ျဖစ္သည္။ တိုက္႐ိုက္အမည္တပ္ေခၚဆိုျခင္း (direct address) ဟုလည္း သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ (ဝါက်အျဖတ္အနားသေကၤတာ (Punctuation) ႏွင့္ မေရာေထြးေစလိုပါ။
(Beats Generation) ( (1950) ဘိ(ထ)မ်ိဳးဆက္ဂိုဏ္း
"Social conformity "ကို ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ပဲ ေရးထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂင္းဇဘားဂ္ရဲ႕ သူ႔မ်ိဳးဆက္အေၾကာင္းကို အေသးစိပ္ေရးထားၿပီးျဖစ္တယ္။အယ္လန္ဂင္းဇဘာ့ဂ္၊ဂ်က္ကာ႐ိုးလက္ခ္၊အန္းဝဲလ္မန္းနဲ႔ေလာရင့္ဖာလင္ဂတ္တီ၊
အဆိုေတာ္ပက္တီစမစ္တို႔ဟာအမာခံပါ။အစိုးရကိုဆန့္က်င္တယ္။လိင္တူကိစၥကိုကဗ်ာထဲထည့္တယ္။အားနည္းသူဘက္ကရပ္တယ္။ သူပုန္ကဗ်ာဆရာေတြပါ။ ေရာခ့္ဂီတနဲ႕ဆက္ႏြယ္မႈရွိတယ္။
(Black Art) (1960-1970) ဘလက္အတ္(ထ)
အဲဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါဝင္တဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြဟာ အေမရိကန္အာဖရိကန္ေတြလို႔ေခၚတဲ့ လူမည္းေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႔ သမိုင္းဆိုင္ရာေတြကို ၿပန္႔ပြာေအာင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ၿပဳလုပ္တဲ့လူေတြစုၿပီးသြားတဲ့ ကဗ်ာအုပ္စုပါ။
Blazon
ကဗ်ာမွာေတာ့ဒီစာလံုးရဲ႕အဘိဓါန္အဓိပၸါယ္နဲ႕မတူပါဘူး။အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ရဲ႕ေကာင္းျခင္းနဲ႕ၾကီးျမတ္တဲ့ဂုဏ္အင္ကိုကာရံကဗ်ာထဲေရးဖြဲ႕တာကိုဆိုလိုပါတယ္။ဒီလိုဖြဲ႕ႏြဲ႕ရာမွာ(blazon)လို႔ေခၚတဲ့အဆင့္အတန္းျမင့္မားမႈ(စိတ္သို႕မဟုတ္ရုပ္)ကိုေပၚလြင္ေအာင္ဖြဲ႕ႏြဲ႔တဲ့အဖြဲ႕မ်ိဳးကိုဆိုလိုပါတယ္။အေနာက္တိုင္းကဗ်ာေက်ာ္စပင္ဆာ(EdmundSpenser)ရဲ႕(Epithalamion)ကဗ်ာဒသမပါဒကိုဥပမာေပးပါတယ္။ဒီကဗ်ာကသူ႕သတို႕သမီးကိုေရးဖြဲ႕တဲ့တမ္းခ်င္းကဗ်ာရွည္ပါ။သူကကဗ်ာကို(၃၆၅)လိုင္းအေရအတြက္နဲ႕တည္ေဆာက္လိုက္တယ္။တႏွစ္မွာရွိတဲ့ရက္စြဲအေရအတြက္အေနနဲ႔ပါ။ေျပာခ်င္တာကဒသမပါဒပါပဲ။အဲဒီမွာသတို႕သားကဒီျမိဳ႔မွာသူ႕သတို႔သမီးေလာက္တင့္တယ္လွပသူရွိလားလို႔ေမးျပီးသတို႔သမီးရဲ႕ေကာင္းခ်င္းကိုဖြဲ႕ေတာ့တာပဲ။ဆံႏြယ္ကေနေျခဖ်ားအထိက်က္သေရရွိပံုကိုေရးပါတယ္။သတို႕သမီးအရံေတြဟာသတို႔သမီးအလွေၾကာင့္အလြဲေတြျဖစ္ၾကရတယ္ဆိုပါတယ္။ဒီဒသမပါဒကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာသူေတြဟာ(blazon convention)လို့ေရးသားၾကပါတယ္။
Bob and Wheel
နာမည္အားျဖင့္အင္မတန္ထူးျခားတဲ့ကဗ်ာေရးဖြဲ႕မႈပံုစံတခုပါ။ဒီကဗ်ာေရးနည္းလားရာဟာစေကာ့တလန္ေျမနိမ့္(middle scot)ေဒသ(အင္ဒိုယူရို)ကဗ်ာေတြနဲ႕အလယ္ေခတ္အဂၤလိပ္ကာရံကဗ်ာေတြမွာေတြ႕ရတဲ့ဟန္ပါ။ပါဒတခုနဲ႕တခုကိုေဘာ့(ဘ)(Bob)လို႕ေခၚတဲ့လိုင္းတိုကေလးနဲ႕ခ်ိတ္ဆက္သြားတဲ့ဟန္ပါ။အဲဒီေဘာ့(ဘ)လိုင္းတိုေလးဟာအသံထြက္ဝဏၰႏွစ္ခုသာရွိတဲ့လိုင္တိုေလးျဖစ္တယ္။သူ႕ေအာက္ကမွေနာက္ပါဒရွည္လိုက္ခ်ိတ္ပါတယ္။အဲဒီပါဒရွည္ကိုဝွီး(လ)(Wheel)လို႕ေခၚပါတယ္။ပါဒရွည္ဟာအတြင္းကာရံ(internal rhyme)ပါတဲ့ကဗ်ာလိုင္းေတြနဲ႕ဖြဲ့စည္းထားပါတယ္။
အဲဒီပါဒကိုဗ်ည္းသံထပ္ေက်ာ့ကာရံပိုဒ္(alliterative verse)လို့လည္းေခၚပါတယ္။
အဓိကစတင္အသံုးျပဳသြားတဲ့ကဗ်ာဆရာကေတာ့ပုလဲကဗ်ာဆရာ(Pearl Poet)ပါ။
ဆာဂါးဒဝင္းနဲ႕အစိမ္းေရာင္သူရဲေကာင္းကဗ်ာမွာသံုးခဲ့ပါတယ္။
with wynne..........‡.(bob)
whete werre and wrake and wonder.....‡(wheel)
Bi sythes has wont therinne
and oft bothe blysse and blinder
Ful skete has skyfted synne.
★ပုလဲကဗ်ာဆရာဆိုတာဘယ္သူမွန္မသိတဲ့ကေလာင္နာမည္ပါ
Bouts-rime's
ျပင္သစ္ေတြဆီကစတယ္လို႕အဆိုရွိတဲ့ကဗ်ာျပိဳင္ပြဲကိုေခၚတာပါ။ျပိဳင္မယ့္ကာရန္အသြားကိုအရင္သတ္မွတ္ရပါတယ္။ဝိတိုရိယေခတ္ပီအာဘီ(PRB)ကဗ်ာဂိုဏ္းအထင္ကရေမာင္ႏွမႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ခရစၥတီးနားရိုဆက္တီတို႕ေမာင္ႏွမမၾကာခဏျပိဳင္ေလ့ရွိတယ္ဆိုပါတယ္။
Canto
ကန္တိုလို႕ ေျပာရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕က အက္ဇရာေပါင္း(ဒ္) ကိုပဲ ေျပးျမင္ၾကတယ္။ သူကလည္း ဒီကဗ်ာမ်ိဳး အေျမာက္အမ်ား ေရးပစ္ခဲ့တာကိုး။ ကန္တိုဟာ ဘယ္လိုကဗ်ာလဲ ဆိုေတာ့ အက္ပစ္(Epic) မဟာကဗ်ာရဲ႕ အခြဲတစ္ခု (ဝါ) ေခါင္းစဥ္ငယ္တစ္ခုပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရွည္လ်ားတဲ့ အက္ပစ္ကဗ်ာခြဲ (A Long Subsection of Epic) လို႕ ေရးသလို ရွည္လ်ားတဲ့ ဇတ္ေျပာကဗ်ာ (Long Narrative Poem) လို႕လည္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ၾကပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႕ ဒန္တီ (Dante) ရဲ႕ (Alighieri’s Commedia) ဟာ ကန္တိုကဗ်ာ အမ်ိဳးအစားပဲျဖစ္တယ္။ အဂၤလိပ္ကဗ်ာေလာကထဲကို စတင္တင္သြင္းသူကေတာ့ အက္ဒမန္စပင္ဆာ  (Edmund Spenser) ပဲျဖစ္ၿပီး The Faerie Queen (နတ္ကၽြန္ဘုရင္မ) ထဲမွာလည္း ထည့္ေရးခဲ့ပါတယ္။ ဘိုင္ရြန္ရဲ႕ “Don Juan” ကဗ်ာဟာလည္း ကန္တိုပါပဲ။ ၂၀ ရာစုမွာ ဒီကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကို အစဥ္တစိုက္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့သူကေတာ့ ေမာ္ဒန္ဖခင္ႀကီး အက္ဇရာေပါင္း(ဒ္)ပဲ ျဖစ္တယ္။ သူ႕ကဗ်ာေတြကိုေတာ့ ကန္တိုမ်ား (Cantos) လို႕ အမည္ေပးခဲ့ပါတယ္။
Canzone ( ကန္ဇိုနီကဗ်ာ)
အသံအေရအတြက္ (ဝဏၰ)လို႕ေခၚတဲ့ အသံဆယ့္တစ္သံကိုတည္ၿပီး ေရးဖြဲ႕ရတဲ့ကဗ်ာစာေၾကာင္းမွာ အဆံုးသတ္ကာရံ (end rhyme) ပါဝင္တဲ့ ကဗ်ာစာေၾကာင္းေတြနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားတဲ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုျဖစ္တယ္။ အလယ္ေခတ္ (medieval) က စခဲ့တဲ့ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုပါ။ စပိန္နဲ႕အီတလီ ႏိုင္ငံေတြက အေျချပဳစတင္တဲ့ ေရးဟန္ျဖစ္တယ္။ အပိတ္(ဝါ)အဆံုးသတ္ကာရံပါဝင္တဲ့ အဲဒီလို ဆယ့္တစ္သံစာေၾကာင္းကိုေတာ့ (hedecasyllabic) လို႕ ေခၚပါတယ္။ကန္ဇိုနီကဗ်ာတည္ေဆာက္ပံုဟာဆြန္းနက္ကဗ်ာေပၚလာဖို႕လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တဲ့ တည္ေဆာက္ဟန္ျဖစ္တယ္လို႕ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ဆြန္းနက္တည္ေဆာက္ပံုရဲ႕ ေရွ႕ေျပးကဗ်ာမ်ိဳးအစားရယ္လို႕ေတာင္ ေျပာဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဥေရာပတိုက္ကအီတလီနဲ႕စပိန္နယ္ျခားဧရိယာတစ္ဝိုက္က႐ိုးရာေတးကဗ်ာအမ်ိဳးအစားျဖစ္တာနဲ႕အညီ ေတးသီခ်င္း အျဖစ္နဲ႕ လည္း ကန္ဇိုနီ အမ်ိဳးအစားဂီတ ရွိပါတယ္။
Carol
 ခရစ္စၥမတ္ခဲ(အ)႐ို(လ္) အေနနဲ႕ ခရစၥမတ္ေရာက္လာရင္ အုပ္စုဖြဲ႕ၿပီး သံၿပိဳင္သီဆိုရတဲ့ သီခ်င္းအမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ခရစၥမတ္သီခ်င္းျဖစ္တဲ့ (I saw three ships) နဲ႕ (The twelve days of Christmas) ဟာ ကာ႐ိုး(လ္)သီခ်င္းေတြပါ။ အုပ္စုနဲ႕ ဆိုရေပမယ့္လည္း တစ္ဦးခ်င္းလူေျပာင္းၿပီး အလယ္ပိုဒ္ေလးေတြကို ဆိုႏိုင္ၿပီး ေနာက္ခံအုပ္စုကေတာ့ အဖြင့္အပိတ္ညွပ္ထားတဲ့ အပိုဒ္ေတြကို ဆိုရပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ခရစၥမတ္ေရာက္တိုင္းမွာ ကာ႐ိုး(လ္)သီခ်င္းေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ သႀကၤန္သီခ်င္းေတြ သႀကၤန္ေရာက္တိုင္း ဆိုေလ့ရွိသလို ဆိုၾကတာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ကာ႐ိုး(လ္)ဟာ ေတးကဗ်ာအမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။ ေရာဘတ္(တ္)ေဆာက္(သ္)ဝဲ(လ္) (Robert Southwell) ရဲ႕ ေလာင္ကၽြမ္းဘာဘီ (The Burning Babe) ဟာ ထင္ရွားတဲ့ ကာ႐ိုး(လ္)ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ပါ။
Catharsis
ျပင္ပေလာက စိတ္လႈပ္႐ွားမႈေၾကာင့္ တင္းအား (tension) ျဖစ္သြားေသာ စိတ္ကိုျပန္လည္ သက္သာေဖ်ာ္ေျဖေရးအတြက္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးသည့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ေသာ ကဗ်ာေရးဖြဲ႕နည္းစနစ္ကို ဆိုလိုပါသည္။ ေၾကာက္တတ္ေသာေၾကာင့္ တင္းအားျဖစ္ေနေသာစိတ္ကို ထိတ္လန္႕စရာ အႏုပညာျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ထြက္ေပါက္ေပး၍ ေျဖေလွ်ာ့သည္ကို ဆိုလိုပါသည္။ ခံစားခ်က္ကို အႏုပညာျဖင့္ ေဖာက္ထုတ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ နာက်င္ဝန္ခံကဗ်ာဆရာအုပ္စု (Confessional School of Poetry) ကဗ်ာဆရာမ်ားသည္ သူတို႕၏အစြန္းေရာက္ နာက်င္မႈမ်ားကို ကဗ်ာေရးသားျခင္းျဖင့္ ဖြင့္ဟၾကေလသည္။
Cliché
လကၤာေျမာက္ေသာ္လည္း ကဗ်ာဆရာ အားထုတ္ေရးသားျခင္းမ႐ွိသည့္ ဖန္တရာေထ႐ိုးအီေနေသာ အသံုးကို ဆိုလိုပါသည္။ ဖြဲ႕ႏြဲ႕မႈမွန္ေသာ္လည္း အမ်ားသိၿပီး (ဝါ) ယခင္အဖန္မ်ားစြာ သံုးစြဲၿပီးသား အဖြဲ႕အႏြဲ႕ကို ဆိုလို၍လည္းရသည္။
Close Form Poetry
ပံုစံေသ (ကာရံအသြား) အား ေဘာင္သြင္းတည္ေဆာက္မႈျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ကဗ်ာပံုစံမ်ားအားလံုးကို ဆိုလိုသည္။ ပံုစံေသ (ဝါ) ကန္႕သတ္ပံုစံ (Fixed forms Poetry)ဟုလည္း ေခၚဆိုၾကသည္။ ကဗ်ာတည္ေဆာက္မႈ ေက်ာ႐ိုးပံုစံေသမ်ား (Fixed Structures) ႏွင့္ မီတာစာေၾကာင္း တည္ေဆာက္ပံုအေသအက်ပ္မ်ား (Fixed Patterns) ကိုဆိုလိုပါသည္။ကာရံကဗ်ာျဖစ္ရန္အတြက္တင္ျပလိုေသာအေၾကာင္းအရာကိုေသြဖီကာစကားလံုးမ်ားအားအတင္းအၾကပ္ကာရံေဘာင္အတြင္းသြတ္သြင္းျခင္းကိုဖတ္သူမွရိပ္စားမိေလာက္ေသာအေနအထားကိုဆိုလိုပါသည္။
Concrete
တစ္သီးတစ္ျခားျဖစ္ေသာ ႐ုပ္ဝတၳဳပစၥည္း (ျဒပ္႐ွိ)မ်ားကို ေခၚသည္။ ကဗ်ာတြင္ အျမင္စာလံုးစီကဗ်ာမ်ားကို “Concrete” ကဗ်ာမ်ားဟု ေခၚၾကသည္။ အေကာင္အထည္မဲ့ (ျဒပ္မဲ့) “Abstract” ႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္ျဖစ္သည္။ ဤစကားလံုးႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္မွာ ျဒပ္မဲ့ ျဖစ္သည္။
Consonance ( ဗ်ည္းသံအဆံုး ထပ္ေက်ာ့အသံုး )
မတူကြဲျပားေသာ သရသံေတြရဲ႔ေရွ့ေနာက္ မွာရွိတဲ႔ ထပ္တူက်ဗ်ည္းသံ..(consonance Repetition of final consonant sounds) လို႔အတိုခ်ဳံးရွင္းပါတယ္ ။ သံုးတဲ႔ေနရာကေတာ့ စကားလံုးေတြရ႕ဲ အဆံုးဗ်ည္းသံ( final consonant) ေတြမွာပါ ။ ႔
Gloo(m)y Wo(m)an
Convention
အစဥ္အလာအရ မည္သို႕မည္ပံု ျပဳလုပ္ရမည္ကို က်ယ္ျပန္႕စြာ စီစဥ္ထားၿပီးေသာ ကိစၥကို ဆိုလိုေသာ္လည္း ကဗ်ာတည္ေဆာက္မႈ (အေနာက္တိုင္းတြင္ မီတာျဖင့္ ပံုစံက်ျဖစ္ေနေသာ) သို႕မဟုတ္ မိ႐ိုးဖလာ တည္ေဆာက္နည္းကို ဆိုလိုပါသည္။ ေ႐ွး႐ိုးလမ္းေဟာင္း ေရးဖြဲ႕မႈကို ဆိုလိုသည္။
Couplet
ကဗ်ာႏွစ္ေၾကာင္းတစ္ပါဒဟန္ေရးဖြဲ႕မႈစနစ္ကိုေခၚသည္။မ်ားေသာအားျဖင့္မူထိုပါဝင္ေသာ ကဗ်ာစာေၾကာင္းႏွစ္ေၾကာင္း၏ လိုင္းအလ်ား (length)၊ မီတာ (metre) ႏွင့္ ကာရံ (rhyme) တို႕မွာ တူညီေအာင္ တည္ေဆာက္ၾကသည္။
DETOUR
ပင္မသံုးတဲ့လမ္းကို ျပင္လို႕ပိတ္ထားရတယ္။ အျခားတစ္လမ္းကို ယာယီအသံုးျပဳတဲ့အခါ အဲဒီစကားလံုးကို သံုးပါတယ္။ ပိုက္လိုင္းေတြမွာေတာ့ by pass လို႕သံုးပါတယ္။ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို တည္တယ္။ ဥပမာ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕ ဆတ္သြားေပါ့။ အဆံုးသတ္မွာ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ေပးခ်င္တဲ့အေျဖကို သူ႕အတုိင္းမသြားပဲ တျခားကဗ်ာပံုစံသစ္တစ္မ်ိဳးနဲ႕ သြားတာပါ။
Didatic Poetry( ဒိုင္ဒက္တစ္(ခ္)ကဗ်ာအမ်ိဳးအစား)
လမ္းညႊန္ျပဳတဲ့ ကဗ်ာလို႕ အတုိခ်ဳပ္အနက္ဖြင့္ရလိမ့္မယ္။ အေရးပါတဲ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားလို႕ ဆိုရမယ္။ ဒီကဗ်ာ အမ်ိဳးအစားဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ပေပ်ာက္သြားမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဖတ္သူကို တစ္စံုတရာတိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း လမ္းညႊန္မယ္ဆိုတဲ့ ကဗ်ာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္ပါ။ ကဗ်ာဆရာက ဘာမ်ား ဒီကဗ်ာအမ်ိဳးအစားနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သလဲဆိုေတာ့
၁။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအားျဖင့္
၂။ အသိဥာဏ္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္ ပံ့ပိုးေပးျခင္း
- ဒႆနဆိုင္ရာ (Philosophy)
- ဘာသာေရးဆိုင္ရာ (Religion)
- အႏုပညာ (Art)
- သိပၸံပညာ (Sinence)
- ကၽြမ္းက်င္မႈစြမ္းရည္မ်ား (Skills)တို႕ကို ပံ့ပိုးေပးတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ကဗ်ာဆရာအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ကဗ်ာတိုင္းဟာ တိုက္႐ိုက္မဟုတ္တဲ့ အေနအထားနဲ႕ကဗ်ာအားလံုးက တစ္ဆင့္ ဖတ္သူကို လမ္းျပေနဟု ဆိုေပမယ့္ “ဒိုင္ဒက္တစ္(ခ္)” ကဗ်ာအမ်ိဳးလို႕ သတ္မွတ္ရာမွာ ႐ွဳပ္ေထြးမႈ ရွိႏိုင္တယ္ျဖစ္လင့္ကစား ဒိုင္ဒက္တစ္(ခ္)ဟာ ပိုမိုရွင္းတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ (moral) သတင္းပို႕ (message) နဲ႕စာဖတ္သူဆီကို ေသခ်ာပစ္မွတ္ထား ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိကို ေရးသားပို႕ေဆာင္ပါတယ္။ ဂၽြန္ေမ(လ္)တန္ ရဲ႕ နိဗၸၺန္ဘံု ေပ်ာက္ဆံုးျခင္း (Paradise Lost)၊ အလက္ဇႏၵားပု(ပ္) (Alexandar Pope) ရဲ႕ ေယာက်ာ္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေရးတဲ့ အက္ေဆးတစ္ပုဒ္ (An Essay on Man) ေတြဟာဥပမာေကာင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕သိထားတဲ့ ႐ုယက္(ဒ္)ကက္ပလင္း (Rudyard Kipling) ရဲ႕ တကယ္လို႕သာ (If) ကဗ်ာဟာလည္း ဒီလို အမ်ိဳးအစားပါပဲ။
အေေဝးသင္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာအထူးျပဳ ကဗ်ာသင္ခန္းစာ( Eng : 2106 )ပါ 'Rudyard Kipling' ရဲ ႔'If ' ကဗ်ာ အား 'မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)' ၏ ကဗ်ာ ဘာသာျပန္ႏွင့္အတူ ခံစားၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္ ။
             
  “အကယ္၍…''

အကယ္၍ မင္းအသုိင္းအ၀ုိင္းက တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားၿပီး
ဒါေတြဟာ မင္းေၾကာင့္လုိ႔ ၀ုိင္း၀န္းျပစ္တင္ၾကတဲ့အခါ
မင္းဟာ  ေခါင္းေအးေအးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္.....။
အကယ္၍ အားလံုးက မင္းကုိ မယံုသကၤာျဖစ္လာတဲ့အခါ
သူတုိ႔ကုိ နားလည္စြာခြင့္လႊတ္ရင္းနဲ႔
မင္းကုိယ္မင္း ယံုၾကည္မႈအျပည့္ရွိမယ္ဆုိရင္.....။
 အကယ္၍ မင္းရဲ႕အမွန္စကားေတြကုိ
လူလိမ္လူညစ္ေတြက လွည့္စားေျပာင္းလဲၿပီး
မုသားအျဖစ္ ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ညစ္တဲ့အခါ
မင္းဟာ တည္ၿငိမ္စြာနဲ႔ နာၾကားႏုိင္မယ္ဆုိရင္
ဒါမွမဟုတ္ မင္းဘ၀တစ္ခုလံုးေပးၿပီး
အရိပ္တၾကည့္ၾကည့္ ျဖည့္ဆီးခဲ့ရတဲ့ အရာရာကုိ
ဖ်က္ဆီးခံလုိက္ရၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ
အင္မတန္ေသးငယ္တဲ့ တန္ဆာပလာ အရာရာနဲ႔
ျပန္လည္တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္.....။
 အကယ္၍ မင္းႏုိင္ခဲ့သမွ်ေတြအားလုံးဟာ
ေၾကြတစ္လွည့္ ၾကက္တစ္ခုန္ပမာ
တစ္လွည့္တစ္ခါတည္းနဲ႔ ဆုံးရႈံးသြားခဲ့ရင္.....
ျပီးေတာ့ အစကေန ျပန္စႏုိင္မယ္ဆုိရင္…..
ၿပီးေတာ့တစ္ခါ ဆုိးလွတဲ့ကံၾကမၼာရယ္လုိ႔
ဘယ္ေသာအခါမွ ညည္းညဴးမေနဘူးဆုိရင္…..။
အကယ္၍ သူမ်ားတကာ လုပ္ၿပီးသြားၾကလုိ႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာမွ
မင္းအလွည့္ေရာက္လာတဲ့အခါ
မင္းတစ္ေယာက္တည္းနဲ႔ပဲ အားနဲ႔မာန္နဲ႔ ဇဲြသတၱိရွိရွိ ဆက္ႀကိဳးစားမယ္ဆုိရင္…..
အဲဒီလုိပဲ မင္းမွာ စိတ္အင္အားကလဲြလုိ႔
ဘာဆုိဘာမွ မရွိေတာ့တဲ့အခါ အဲဒီစိတ္ဓာတ္အင္အားကုိ
ခုိင္မာစြာနဲ႔ပဲ ဆက္လက္ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္မယ္ဆုိရင္…..။
အကယ္၍ ေစာင့္သင့္တဲ့အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ႏုိင္ၿပီး
အဲဒီအတြက္လည္း မေမာမပန္းေနႏုိင္မယ္ဆုိရင္…
ဒါမွမဟုတ္ မင္းရဲ႕အေၾကာင္း မဟုတ္တရား မုသားစကား ၾကားရတဲ့အခါ
မင္းကလည္း အလိမ္အညာေတြနဲ႔ မတုန္႔ျပန္ဘူးဆုိရင္….
ဒါမွမဟုတ္ မင္းကုိ လူတကာက ၀ုိင္း၀န္းမုန္းတီးတဲ့အခါ
မင္းဟာ အမုန္းေတြျပန္မပြားဘူးဆုိရင္….
ၿပီးေတာ့ မင္းကုိမင္း လူေတာ္တစ္ေယာက္ရယ္လုိ႔ မျမင္ဘဲ
ပညာရွိစကားေတြလည္း မေျပာဘူးဆုိရင္ . . . . . . .
အကယ္၍ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္ေတြဟာ
မင္းအေပၚ မလႊမ္းမုိးေစဘဲ စိတ္ကူးႏုိင္မယ္ဆုိရင္…
အေတြးအေခၚ စိတ္ကူးေတြဟာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္သက္သက္သာ မျဖစ္ေစဘဲ ေတြးေခၚႏုိင္မယ္ဆုိရင္. . . . . . ။
အကယ္၍ ေအာင္ျမင္မႈသုခနဲ႔ ဆုံးရႈံးမႈဒုကၡေတြကုိ ႀကံဳေတြ႕ရတဲ့အခါ
တူညီေသာ ေလာကဓံ တရားေတြပါလား ရယ္လုိ႔ ခံယူထားႏုိင္မယ္ဆိုရင္. . . . . .။
အကယ္၍ လူေတြနဲ႔ထိေတြ႕ေျပာဆုိဆက္ဆံရတဲ့အခါ
ကုိယ္က်င့္သိကၡာကုိ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္မယ္ဆုိရင္…..
ဒါမွမဟုတ္ မင္းဧရာဇ္ေတြနဲ႔ အတူလမ္းေလွ်ာက္ေနရေပမယ့္ မာန္မာန ေသြးမၾကြဘူးဆုိရင္….။
အကယ္၍ ရန္သူကျဖစ္ေစ၊မိတ္ေဆြကျဖစ္ေစ
မင္းကုိသိပ္ၿပီး နာက်ည္းေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ေစရင္. . . . . . ။
အကယ္၍လူတုိင္းကုိ တန္ဖုိးထားေလးစားရေပမယ့္
စြဲလမ္းမႈ သံေယာဇဥ္ေတြ ထားမေနဘူးဆုိရင္….။
အကယ္၍ တုိေတာင္းလွတဲ့ မပစ္ပယ္ႏုိင္တဲ့ တစ္မိနစ္အတြင္းမွာ
အဓိပၸါယ္ရွိလွတဲ့ စကၠန္႔ေျခာက္ဆယ္ အျဖစ္ အသံုးခ်ႏုိင္မယ္ဆုိရင္. . . . .။
ငါ့သားေရ…
 မင္းဟာ  အရာရာရွိတဲ့၊အရာရာျဖစ္တဲ့
 ကမၻာႀကီးကုိ ဆုပ္ကုိင္လုိ႔
 အရာရာ ဘာမဆုိ မင္းစြမ္းႏုိင္ၿပီေပါ့…။
 အဲဒီေတာ့ မင္းဟာလည္း  ေယာက္်ားေကာင္းတစ္ေယာက္ပဲေပါ့။
                               ( ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ )

If

If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don't deal in lies,
Or being hated, don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise;

If you can dream—and not make dreams your master;
If you can think—and not make thoughts your aim;
If you can meet with triumph and disaster
And treat those two imposters just the same;
If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build 'em up with worn-out tools;

If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breath a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: "Hold on";

If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings—nor lose the common touch;
If neither foes nor loving friends can hurt you;
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that's in it,
And—which is more—you'll be a Man my son!

                       ( Rudyard Kipling )
DIGRESSION
ကြန္းဆငက္ကဗ်ာ Conceptual Poetry ရဲ့ စရိုက္လကၡဏာထဲက တစ္ခ်ိဳ႕နဲ႕ ပို႕စ္ေမာ္ဒန္ရဲ့ လကၡဏာေတြကို ေရာစပ္ထားတဲ့ ခ်ားလ္ဘန္စတိန္းးရဲ့ UBမွာသင္တဲ့ သင္ရိုးထဲက ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာရွိၿပီးသား ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို Main Subject အၿဖစ္တည္လိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီမူလကဗ်ာမွ အေဝးကိုသြားတဲ့နည္းပါ။ digression ဆိုတာက စကားေျပာ (speech) နဲ႕ စာအေရးအသား (writing) မွာ မူလ (main subject) ကေန အျခားကို စြန္႕ခြာသြားတာကို ဆိုလိုပါတယ္။
DIVERSION
မူလ အေၾကာင္းအရာ(main subject) မွ ေသြဖယ္ကာ စဥ္းစားတည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ (Divert) ဟူေသာ အဓိပၸါယ္က       to turn (a person or thing) aside from a course or direction ဟု အဘိဓါန္အလိုအရ မူလက ေဘးဘက္သို႕ေသြဖယ္ကာ ကဗ်ာသစ္တည္ေဆာက္သည္။ ဥပမာ။ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္၏ ဆတ္သြားကို (main subject) အျဖစ္တည္ေပးၿပီး ထို "ဆတ္သြား" ကို ေသြဖယ္ကာ အျခားေသာကဗ်ာသစ္မ်ားကို တည္ေဆာက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
Doxa
လူေတြရဲ႕ေယ်ဘုယ်အျမင္၊အေတြး၊အသိတို႕ကို"doxa"(ေဒါ့ဇာ)ဟုေခၚတယ္။
ဂရိစကားမွဆင္းသက္လာျပီးျဖစ္ေပၚ(to appear)ေတြးထင္(to think )သိျမင္(to seem)လို႕မူလအဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။
လူတိုင္းသိနားလည္တဲ့သိမႈကိုဆိုလိုပါတယ္။
Dramatic Poetry ဒရာမက္တစ္ကဗ်ာ
၁။ လစ္ရစ္ (Lyric )
၂။ ဒရာမက္တစ္(Dramatic)
၃။ နာေရးေတ့ဗ္ (Narrative) ဟူ၍
ေယဘုယ်သတ္မွတ္ထားေသာ ကဗ်ာ(အသံ)ပံုစံသံုးမ်ိဳးထဲမွ ဒုတိယအသံပံုစံမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ကဗ်ာေရးသူ (ဝါ) ကဗ်ာထဲတြင္ ေျပာဆိုသူသည္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဇာတ္လမ္းသေဘာျဖစ္ေစ သူ၏ခံစားမႈျဖစ္ေစ စာဖတ္သူအား သိသာစြာ တင္ျပရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ထားေသာ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကို ေခၚဆိုသည္။ ဇာတ္လမ္းသေဘာဆိုသည္မွာ ေျပာသူ၏ တင္ျပမႈထဲတြင္ အျခားတစ္စံုတစ္ဦး၏ ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္ ပါဝင္လာျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။ ၎ကို ဧကပုဂၢလဇာတ္ေၾကာင္းေျပာ (dramatic monologue) ဟုလည္း ေခၚဆိုပါသည္။ ဤကဗ်ာအမ်ိဳးအစားႏွင့္ မွားယြင္းေရာေထြးႏိုင္ေသာ အျခားကဗ်ာအမ်ိဳးအစား တစ္ခုမွာ ပုဂၢလခံစားခ်က္ကို ေဖာ္ျပေသာ (Persona Poem) (သို႕မဟုတ္) လစ္ရစ္ကဗ်ာ (Lyric Poem) အမ်ိဳးအစားပင္ျဖစ္သည္။ ထို လစ္ရစ္ကဗ်ာသည္ ကဗ်ာအတြင္း၌ တစ္စံုတစ္ဦးကို ရည္ညႊန္းထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္း မ႐ွိ (an imagined speaker’s voice but not addressed to another character) ဟု ေယ်ဘုယ် သတ္မွတ္သည္။
"Eco ကဗ်ာ"
အီေခါေလာဂ်ီEcologyဆိုတာအက်ဥ္းေျပာရရင္သက္ရွိေတြနဲ႔သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္သဘာဝတရာတို့ဆက္စပ္အသက္ရွင္
ေၾကာင္းကိုေလ့လာတဲ့ဘာသာရပ္ပါ။ဒီဘာသာရပ္လိုမ်ိဳးပဲသတၲေလာကနဲ႕သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈအေၾကာင္းကိုပင္မအေၾကာင္းအရာအျဖစ္"တည္"ေရးတဲ့ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကို"အီကိုပိုယက္ထရီ"လို့ေခၚပါတယ္။ဒီကဗ်ာအုပ္စုဟာ ႏွစ္ဆယ္ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွာေပၚလာတာျဖစ္ျပီးသဘာဝဝန္းက်င္နဲ့သက္ရွိမ်ားကိုအဓိကေစာင့္ၾကည့္သူေတြကပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းဖို႔နဲ႕သဘာဝေဘးကိုလည္းအေၾကာင္းအရာအျဖစ္ေရးၾကပါတယ္။အဲဒီမွာအီကိုကဗ်ာေဗဒျဖစ္တာပါပဲ။ ေနာက္ပိုင္းမွာသဘာဝေဘးအျပင္ပိုျပီးက်ယ္ျပန့္စြာေရးသားၾကပါတယ္။သူတို့အုပ္စုပင္မဂ်ာနယ္အမည္ကလည္း (Ecopoetic)ပါပဲ။အယ္ဒီတာကေတာ့ေဂ်ာ္နသံစကင္နားျဖစ္ပါတယ္။ဒီလိုသဘာဝေဘးနဲ့ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ကဗ်ာေတြဆိုတာအရင္ကတည္းကကဗ်ာဆရာေတြအမ်ားၾကီးေရးခဲ့ဖူးၾကပါတယ္။ဒါေပမယ့္အီကိုကဗ်ာဆိုတဲ့နာမည္ကေတာ့ေပၚတာမၾကာေသးပါဘူး။(၂၀၀၂)ခုႏွစ္စေကာ့(တ)ဘရိုင္ဆန္ေရးတဲ့စာတမ္းမွာအက်ယ္အျပန္႔သံုးထားလို့ာ႔ေရပန္းစားလာတာပါ။ ခုေတာ့အဂၤလိပ္ကဗ်ာေလာကမွာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုအျဖင့္အခိုင္အမာရပ္တည္ေနပါတယ္။
Elision
ကဗ်ာေရးသားရာတြင္စာလံုး၌သရ (Vowel) တစ္လံုး ေဖ်ာက္ေရးျခင္းကို ဆိုလိုသည္။
ရည္ရြယ္ခ်က္မွာအဆိုပါ စာလံုးပါ၀င္ေသာ ကဗ်ာစာေၾကာင္း ၌သရမ်ားစြာ ပါ၀င္မွဳကိုေရွာင္ရွားလိုျခင္းပင္။ ဥပမာအားျဖင့္မူ   every အစား ev'ry ဟု ေရးျခင္းနွင့္  wandering အား wand'ring ဟုေရးျခင္း ။
End Rhyme
ကဗ်ာစာေၾကာင္း (၀ါ) Envoi
လိုင္းအပိတ္၌ရွိေနေသာ ကာရံကို ေခၚသည္။
ကဗ်ာအသိမ္း(အဆံုးသတ္) အႏွစ္ခ်ဳပ္ပါဒ အတိုကို ဆိုလိုသည္။ ကဗ်ာေနာက္ဆံုးပါဒသည္ေလးေၾကာင္း ထက္မပိုေသာ ၊ အထူးသျဖင့္ ဘဲလက္(ဒ) (Ballad ) ကဗ်ာမ်ားတြင္ေတြ႕ရသည့္ ေနာက္ဆံုးပါဒကို “ envoi “ ဟု ေခၚသည္။ ထိုပါဒသည္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္လံုးအေၾကာင္း အရာ၏ အႏွစ္ခ်ဳပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ အက်ိဳး အျပစ္ျပ၍ ေခ်ပသည့္ ပါဒ (argument of the poem ) (၀ါ ) ကဗ်ာအသိမ္းပင္ ျဖစ္သည္။ “ sestina “ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားမ်ားတြင္လည္း ေတြ႕ရသည္။
Epigram
အက္ပီဂရမ္ ကဗ်ာေတြက တိုတယ္။ အားပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ကာရန္ပါတယ္။ အဆံုးသတ္မေတာ့ သေရာ္ထားတဲ့ စာေၾကာင္းေတြနဲ႕ ပိတ္ေလ့႐ွိတယ္။ အေတြးတစ္ခု(ဝါ) အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကိုပဲ အေျခခံထားတယ္။ ဒီစကားလံုး Epigram ဟာ ဂရိေဝါဟာရ "Epigraphein" ကလာၿပီး ထြင္းစာလံုး ေရးသားျခင္း လို႕ အဓိပၸါယ္႐ွိတယ္။ ဒါဟာ ေ႐ွးေဟာင္းဂရိ ေက်ာက္တံုး အမွတ္တရေနရာေတြမွာ ေဆာက္ထြင္းေရးသားမႈနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတယ္။ အက္ပီဂရမ္ေတြရဲ႕ ပထမရာစုဟာ ေရာမကဗ်ာဆရာႀကီး မာ႐ွယ္ (Roman Poet Martial) က တဆင့္ ေမာ္ဒန္အက္ပီဂရမ္ရယ္လို႕ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အက္ပီဂရမ္ေတြဟာ ေျခာက္ရာစု နဲ႕ ခုနစ္ရာစုေတြမွာ ပိုၿပီး ထင္႐ွားလာတယ္။ ဂၽြန္ဒုန္း (John Donne)၊ ေရာဘတ္ဟားရစ္ (Robert Herrick)၊ ဘင္ဂၽြန္ဆင္၊ အလက္ဇႏၵားပုတ္ (Alexander Pope)၊ ဘိုင္႐ြန္၊ ကိုးလားရစ္ (Samuel Taylor Coleridge)တို႕ေရးၿပီးၿပင္သစ္ေတြထဲကေဘာ္လတဲလ္ယား(Voltaire)တို႕ေရးခဲ့တယ္။ကိုးလားရစ္ရဲ႕အက္ပီဂရမ္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ ပံုေလး တစ္ပုဒ္ကို ၾကည့္ပါ။
What is an Epigram? A dwarfish whole,
Its body brevity and wit its soul
အက္ပီဂရမ္ ဆိုတာ ဘာလဲ ? ေသးေသးငယ္ငယ္ အေပါက္ေလးတစ္ေပါက္ေပါ့
သူ႕ရဲ႕ ခႏၶာက အက်ဥ္းခ်ံဳ႕ထားၿပီး ထူးျခားတဲ့ ဝိဥာဥ္႐ွိရဲ႕။
အႏွစ္ခ်ဳပ္ရရင္အေတြးအားေကာင္းျပီးသေရာ္ဟန္ရွိတဲ့အဆိုအမိန္႕ဆန္ကဗ်ာတိုေတြကိုအက္ပီဂရမ္လို႕ ေခၚတယ္။
Epigraph
ကဗ်ာေရးသားရာတြင္ ကဗ်ာေခါင္းစဥ္ ေအာက္၌ ေရးသားမည့္ ကဗ်ာႏွင့္ဆက္စပ္လ်က္ရွိ ေသာ အဆိုအမိန္႕ တစ္ခုအား ေဖာ္ျပသည့္ နည္းစနစ္ကို ေခၚသည္။
စကားပံု ဆန္ေသာကဗ်ာကို “ epigram “ေခၚ၍၄င္း ႏွင့္မေရာေထြးေစလိုပါ။
Epistrophe
အျပိဳင္ေရးဖြဲ႕မွဳ (Parallel Structure )စနစ္ထဲမွ တစ္ခုျဖစ္သည္။
ကဗ်ာစာေၾကာင္းမ်ား၏ ေရွ႕စာလံုးမ်ား အျပိဳင္တူညီေအာင္ ေရးဖြဲ႕လွ်င္ အနာဖိုရ(anaphora )ဟု ေခၚ၍ ၄င္းနွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္ တည္ေဆာက္ပံုျဖစ္ေသာ ကဗ်ာစာေၾကာင္းမ်ား၏ ေနာက္စာလံုးမ်ားအား အျပိဳင္ေရးဖြဲ႕လွ်င္“ Epistrophe “ ဟု ေခၚသည္။း
Errancy
မွားတဲ႔အေျခေန”Errancy” ကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္တာက”Condition of being in error”ပါ။တခုခုမွားလုပ္မိရင္ မွားတဲ႔အတြက္ အေျခေနသစ္တစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။ ခ်ာလ္းဘန္းစတီန္းတို႔ရဲ႕ကဗ်ာသင္ရိုးထဲမွာ မွားတဲ႔အက်ိဳးကိုရဖို႔ ကဗ်ာကို မွားတဲ႔ဘက္က ခ်ဥ္းကပ္ရပါတယ္။တခါတေလတမင္တကာမွားပစ္ရပါတယ္။ ကြန္ဆက္ခ်ဴရယ္ ကဗ်ာ အမ်ိဳးစား တစ္ခုျဖစ္တဲ႔(N+7)မွာလဲအဲ႕ဒါကိုအေျခခံပါတယ္။ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိကို မွားပစ္ျပီ ရလာတဲ႔ေနာက္ဆက္တြဲအက်ိဳးနဲ႕ အႏုပညာကို တည္ေဆာက္တာပါ။
Extended Metaphor (Conceit)
ႏႈိင္းယွဥ္အသံုး မက္တာေဖါ (Metaphor)၏ ေနာက္ထပ္အသြင္ကြဲတစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။ ကြဲျပားေသာ အရာမွာ မက္တာေဖါကဲ့သို႕ ႏႈိင္းလိုေသာအရ (Tenor) ႏွင့္ အႏိႈင္းခံရေသာအရာ (Vehicle) တုိ႕ တစ္ခုစီသီးျခား ႏႈိင္းယွဥ္ျပျခင္း မဟုတ္ဘဲ ႏိႈင္းယွဥ္လိုေသာ အရာတစ္ခုအား ကဗ်ာတစ္ပုဒ္အတြင္း အႏႈိင္းခံရေသာအရာ (Vehicle) မ်ား၊ ႏႈိင္းလိုေသာအရာ “Tenor”မ်ားႏွင့္ ဂုဏ္သတၱိမွ်ေဝတူညီေသာ ႏိႈင္းယွဥ္အရာႏွစ္ခု (ground) အား အမ်ားအျပားခ်ိတ္ဆက္ ႏႈိင္းယွဥ္မႈကို ေခၚသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေရာဘတ္(ထ္)ဖေရာ့(စ္) (Robert Frost) ၏ (The Road Not Taken) ကဗ်ာတြင္ ဘဝဆိုသည္မွာ ခရီးစဥ္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ “Life is a journey” ဟူေသာ မက္တာေဖါကို တည္၍ ကဗ်ာတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ႏိႈင္းလိုေသာအရာ (Tenor)ျဖစ္သည့္ “Life” ႏွင့္ အႏႈိင္းခံအရာ (Vehicle) ျဖစ္သည့္ “journey” (ခရီးစဥ္) တို႕အျပင္ ဂုဏ္သတၱိတူမွ်ေဝ ႏႈိင္းယွဥ္အရာ (ground) မ်ားျဖစ္ေသာ “လူသည္ခရီးသည္ျဖစ္သည္” (Person is a traveler)၊ “ရည္႐ြယ္ခ်က္သည္ပန္းတုိင္ျဖစ္သည္” (Purposes are destinations)၊ “လႈပ္႐ွားမႈမ်ား(လုပ္ရပ္မ်ား)က လမ္းမ်ား (routes)ျဖစ္သည္” တို႕ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္သံုးစြဲထားသည္။သက္ျပင္းခ်သံနဲ႕အတူ ကိုယ္ေျပာမယ္ဒါေၾကာင့္ပဲ သက္တမ္းေတြနဲ႕ သက္တမ္းေတြတစ္ေနရာဝယ္ကိုယ္နဲ႕ သစ္ေတာထဲက ကြဲတဲ့ လမ္းႏွစ္သြယ္တိုတဲ့ ခရီးတို ကိုယ္ေ႐ြးခဲ့တယ္၊ၿပီးေတာ့ ကြဲျပားမႈအားလံုး လုပ္ခဲ့တဲ့ လမ္းကေလးရယ္မေ႐ြးျဖစ္တဲ့လမ္း (ေရာဘတ္ဖေရာ့(စ္)
(Fireside Poets) ဖိုင္းယားဆုိဒ္ကဗ်ာရွင္မ်ားအစ
(ဝိတိုရိယေခတ္)
ျဗိတိသွ်ကဗ်ာကို ပုန္ကန္တဲ့ ပထမဦးဆံုး အေမရိကန္အုပ္စုပါ။ ေဝါ့သ္စေဝါ့ေလာင္းဖဲလိုးတို႔ တစ္စုဟာ အဂၤလိပ္ကဗ်ာကို ေပၚတင္ပဲ စိန္ေခၚခဲ့တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ကဗ်ာကို ဘယ္ေလာက္ေရးႏိုင္သလဲ။
(The Fugitives) ဖိဂ်ီတစ္မ်ားအုပ္စု
ေတာင္ပိုင္းေက်းလက္ရဲ႕ သိကၡာကို ျမွင့္တင္တဲ့ ျမိဳ႕ၿပဆန္႔က်င္တဲ့ အုပ္စုပါ။ ေက်းလက္ကဗ်ာေလးေတြေရးတဲ့အုပ္စုေပါ့။
Futurism
ႏွစ္ဆယ္ရာစု အေစာပိုင္းကာလမွာပဲ ဥေရာပတိုက္က ႐ုရွားနဲ႕အီတလီႏိုင္ငံေတြဆီက အနာဂတ္ဝါဒ လို႕ေခၚတဲ့ (Futurism) ေပၚေပါက္လာတယ္။ ရသပညာေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ (An avant-garde aesthetic movement) တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႕ အက်ဥ္းခ်ံဳးေျပာရမွာျဖစ္ၿပီး အတိတ္က ေဖာ္ျပမႈ ႐ိုးရာအားလံုးကို ျငင္းပစ္လိုက္တဲ့ အႏုပညာလႈပ္ရွားမႈ တစ္ခုပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ေပၚေပါက္ေနတဲ့ နည္းပညာနဲ႕စက္မႈတိုးတက္မႈအားလံုးကို အႏုပညာထဲ တည္ေဆာက္ထည့္သြင္း အသံုးျပဳခဲ့တဲ့ အုပ္စုျဖစ္တယ္။ စာေပ၊ ကဗ်ာမွာသာမက အျမင္အႏုပညာေတြျဖစ္တဲ့ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပု ေတြမွာလည္း ဒီဝါဒကို အသံုးခ်ခဲ့ၾကတယ္။ သူ႕ေရွ႕က ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ လစ္ရစ္ဟန္ပုဂၢလဗဟိုျပဳ (lyricism)၊ သေကၤတဝါဒ (symbolism) နဲ႕ အဆင့္ျမင့္႐ိုးရာ (high culture) ေတြကို ျငင္းဆန္ခဲ့ၿပီး ေခတ္သစ္စက္မႈေပါက္ကြဲျဖစ္စဥ္ကို အသံုးခ်ၿပီး အႏုပညာကို တည္ေဆာက္လိုၾကတယ္။ သူတို႕ “အား” က ႏွစ္ခုတည္းရယ္ပါ။
အဲဒါေတြကေတာ့
၁။ အျမန္ႏႈန္း (speed)
၂။ ေပါက္ကြဲျပင္းထန္မႈ (violence) တို႕ပါပဲ။
၁၉၀၉ ခုႏွစ္မွာ မာရင္နတီ (F.T. Marinnetti) ေရးတဲ့ ေၾကညာစာတမ္းထြက္လာပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့စကားလံုးေတြနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ဖို႕ တြန္းအားေပးတယ္။ သာမန္ဝါက်တည္ေဆာက္မႈ သဒၵါအထားအသို (syntax) က ဘာသာစကားတစ္ခုကို လြတ္လပ္စြာ စီးဆင္းခြင့္ေပးၿပီး စာမ်က္ႏွာထက္က စကားလံုးပံုေဖာ္ေနရာခ်မႈ (typography) ကို ခံစားမႈနဲ႕ယွဥ္ၿပီး ေရးသားဖို႕ တြန္းအားေပးခဲ့တယ္။ ခံစားရတဲ့အတိုင္း စာမ်က္ႏွာေပၚ စကားလံုးေတြ စီခြင့္ေပးတယ္။ စာလံုးေနရာခ်ပံုေဖာ္ၿပီး ခံစားခ်က္ေတြကို သယ္ေဆာင္ခြင့္ေပးတယ္။ စာစီစာ႐ိုက္နည္းပညာ (typography) ဟာ အေရးပါလာေတာ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဝါဒကို ျပန္႕ပြားေအာင္ လုပ္တဲ့အုပ္စုသံုးစုကို အထင္အရွားေတြ႕ရတယ္။ ကနဦးအစပ်ိဳးခဲ့တဲ့ အီတလီအုပ္စုျဖစ္တဲ့ “မာရင္နတီ” ဦးေဆာင္တဲ့ အီတလီအႏုပညာရွင္ေတြဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးထဲ ဝင္ေရာက္သြားၿပီး ႐ုရွကဗ်ာဆရာမာယာေကာ့စကီးလို ႐ုရွအနာဂတ္ဝါဒီေတြကေတာ့ ႐ုရွားေဖာ္မယ္လစ္ဇင္ (Russian Fomalism) ထိ ေရာက္ေအာင္ ဆက္သြားခဲ့ၾကတယ္။ အဂၤလန္-အေမရိကန္ အုပ္စုျဖစ္တဲ့ အက္ဇရာေပါင္း(ဒ္)ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕ကေတာ့ ေဗာ္တစ္ဇင္ (Vorticism) ဆိုၿပီး (BLAST) မဂၢဇင္းကို ျဖန္႕ခ်ိခဲ့တယ္။
(Goliardic Verse) ဂိုးလ်ဴဒစ္ကာရံကဗ်ာ
(၁၂)ရာစုနဲ႕(၁၃)ရာစုကာလမွာဥေရာပတိုက္အဝွမ္းလွည့္လည္ခရီးသြားရင္းကဗ်ာစပ္ဆိုတဲ့အုပ္စုတစုရွိခဲ့ပါတယ္။
သူတို႕ေရးတဲ့ကဗ်ာေတြကခပ္ၾကမ္းၾကမ္းနဲ႕သေရာ္ေလွာင္ေျပာင္ဟန္အျပည့္ပါဝင္တယ္။အဲဒီအုပ္စုကေရးတဲ့ကဗ်ာေတြကိုေခၚတဲ့အေခၚအေဝၚပါ။ဒီကဗ်ာေတြကို(၁၈၀၃)ခုႏွစ္ေရာက္မွဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းရဲ႕ေအာက္ကရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ျပီး(ကာနမင္ဘူရန)လို႕ထင္ရွားပါတယ္။
Group, the
အုပ္စု(group)ကဗ်ာဆရာေတြရယ္လို႕အမည္တြင္ခဲ့တဲ့လန္ဒန္အေျခစိုက္ကဗ်ာဆရာအုပ္စုတခုပါ။စတင္ဖြဲ႕စည္းသူကေတာ့ဖိလစ္(ဖ)ေဟာ့(စ)ဘမ္း နဲ႕သူ႔ဇနီးတို႔ျဖစ္ပါတယ္။အသင္းဝင္ေတြအေနနဲ့က ပီတာေပၚတာ ၊ပီတာရက္ဂ(ဒ)ဂရုဒ္ ၊ေဂ်ာ့ခ်္မက္ဘက္ခ်္ ၊အက္ဒြပ္လူစီစမစ္သ္တို့ ပါဝင္ခဲ့ျပီး(၁၉၅၅)မွာဖြဲ႕ခဲ့တာျဖစ္တယ္။
(Grub Street) ဂရပ္(ဘ)လမ္း
လန္ဒန္ျမိဳ႔ကမထင္မရွားစာေရးဆရာေလးေတြ၊ကဗ်ာဆရာငယ္ေတြက်က္စားရာလမ္းပါ။မေအာင္ျမင္ေသးသူတို႕စုေဝးရာေနရာေပါ့။ေမာဖီးလ္(Moorfield)အနားမွာရွိတဲ့ဒီလမ္းေလးကိုေအာင္ျမင္မႈမရခင္ကဗ်ာဆရာေတြေျခခ်ခဲ့ရေလ့ရွိတယ္လို့ဆိုတယ္။အဲဒါကိုအစြဲျပဳျပီးမထင္မရွားစာေပကိုဂရပ္(ဘ)လမ္းစာေပလို႕လည္းေခၚေလ့ရွိတယ္။
(Harlem Ranaissanee) 1925 ဟာလမ္း(မ)ရီေနဆန္း
The Crisis, cafes, jazz clubs နဲ႔ Reading Venues စာေစာင္တို႔မွာ ေရးသားခဲ့သူေတြရဲ႕အစု။
ဆန္ဖရန္စၥကို ရီေနဆန္း (San Franciso Ranaissance) 1940s
(၁၉၅၀)ကဗ်ာေပါက္ကြဲမႈက လြင့္သြားတဲ့သူေတြ ဆန္ဖရန္မွာ ဆံုလို႔ဖြဲ႔ခဲ့တဲ့ အုပ္စု။
Intemperance
တစ္စံုတရာအား အလြန္အကၽြံသံုးမိ၍ ႐ွဳပ္ေထြးမႈပိုသြားသည္ကို ဆိုလိုပါသည္။ ကဗ်ာတြင္ လကၤာရကိရိယာမ်ားအား လက္စြမ္းျပသံုးမိ၍ ဖတ္သူအား ႐ွင္းလင္းစြာ မေဖာ္ျပႏိုင္မႈ (ဝါ) ႐ွဳပ္ေထြးမႈကို အလိုအေလ်ာက္ ေဖာ္ေဆာင္သြားသည္ကို ဆိုလိုပါသည္။ကဗ်ာဆရာသည္သူ၏ဝါသမ႓ာကိုဖတ္သူအထင္ၾကီးေစရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊အျခားသူမ်ားထက္ထူးျခားမႈကိုေဖာ္ျပလို၍ေသာ္လည္းေကာင္းစာလံုးအသံုးမ်ားႏွင့္ကဗ်ာကိရိယာမ်ားကိုအလြန္အမင္းသံုးစြဲေသာအေနအထားတြင္မိမိေပးလိုေသာအနက္သို႕မေရာက္ပဲဖတ္သူအားအလြန္အမင္းရႈပ္ေထြးသြားေစေသာအေျခအေနကိုဆိုလိုသည္။
Imagery
ေဆာင္းပါးေရးသူ ကေတာ့ စိတ္လႈပ္ရွား၊ ခံစား ၊တံု႕ျပန္ စေသာ စိတ္အေနအထား (ဝါ)ခံစားမူကို ေပးႏိုင္တဲ့ ပံုရိပ္မ်ားကို ေဖာ္ျပတဲ့အေနအထားကို Imagery (နမိတ္ပံု)လို႕ အနက္ ဖြင့္တယ္။ အဂၤလိပ္မူရင္းကေတာ့(language that evokes sensory images)ပါ။ ဥပမာေလး ေပးထားပါတယ္။
Drip of ruby teardrops (aural /sound)
Drip ကိုဖတ္လိုက္ရင္ သူ႕စာလံုးကထြကတဲ့အသံနဲ႕ teardrops ေတြကိုပိုျပီး လႈပ္ခတ္ လာေစ ပါတယ္။ Drip ကိုနားထဲက အၾကားပါ သူရဲ့ အသံနဲ ့ပံုရိပ္ဟာ စာေၾကာင္းကို ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။
To wake up where the green grass grows (visual sight)
Lips like cool sweet tea (oral/taste) / streaming through a velvet sky
ကဗ်ာအုပ္စုမ်ား
(Jazz Poetry) (1920) ဂ်က္ဇပိုထရီ
Writing about jazz poetry is as they say, like dancing about architecture. “ဂ်က္ဇကဗ်ာေရးတာဟာ သူတို႔အေခၚ ဗိသုကာပညာကခုန္ျခင္းနဲ႔ တူပါတယ္”တဲ့။
(Language Poetry)(80s) ဘာသာစကားကဗ်ာ
ေရးသူမဲ့၊ေျပာသူမဲ့ကဗ်ာကခ်ည္းေျပာတဲ့စကားလံုးေတြရဲ႕ကဗ်ာ။ဘာသာေဗဒအားနည္းခ်က္အားသာခ်က္ကိုအားျပဳတည္ေဆာက္တဲ့ကဗ်ာ။(ဖြဲ့စည္းအေဆာက္အအံု/လြန္)ဝါဒဖေလာ္ေဆာ္ဖီေနာက္ခံရွိတယ္။တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဝင္းထဲကအုပ္စုလို့ဆိုတယ္။ ၈၀ ခုႏွစ္မ်ားတဝိုက္မွာအလုပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ လက္ဝဲကဗ်ာဆရာေတြအမ်ားအျပားပါဝင္တယ္။
META
ကဗ်ာေရးဖြဲ႕ရာတြင္နိမ့္ျမင့္အသံပံုစံျဖင္ဝါက်တည္ဆာက္ေသာစနစ္ကို(metre)ေခၚ၍စာေပသေဘာတရားတြင္(META)ဟူေသာစကားလံုးကိုမၾကာခဏသံုးစြဲေလ့ရွိသည္။နာမ္အားျဖင့္လည္းေကင္း၊နာမဝိေသသနအားျဖင့္္းလည္းေကင္းသံုစြဲၾကပါသည္။တစ္စံုတရာသည္မိမိကိုယ္တိုင္အားျဖင့္ျပန္လည္ရည္ညြွန္းသည္(selfparodying)ကိုေခၚပါသည္။တစ္ခ်ိဳ႕ကမူမိမိကိုယ္မိမိျပန္လည္ေဖၚျပျခင္းကုိဟုေခၚဆိုႏိုင္သည္ဟုေျပာၾကပါသည္။အႏုပညာအေၾကာင္းကိုအႏုပညာျဖင္ေဖၚျပသလို၊ကဗ်ာအေၾကာင္းကဗ်ာထဲထည္ေရးသည့္(ars poetica)ကိုပင္ဟုေခၚၾကပါသည္။
ရုပ္ရွင္ထဲတြင္ျပသေနေသာရုပ္ရွင္ကားတစ္ခုအေၾကာင္းကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊သီခ်င္းတပုဒ္အေၾကာင္းစပ္ဆိုထားေသာသီခ်င္းကိုလည္းေကာင္း(META)ဟုေခၚဆိုႏိင္ပါသည္။သို့ေသာ္ထို(META)ကိုဇတ္ေျပာျခင္း(NARRATIVE)ႏွင့္တြဲလိုကပါကအျခားေသာအဓိပၸါယ္တစ္ခုျဖစ္သြားပါသည္(GRAND NARRATIVE)ဟူ၍လည္းေကာင္း
(MASTER NARRATIVE )ဟူ၍လည္းေကာင္းေခၚဆိုၾကသည္။
Meta-narrative  (မက္တာနာေရးေတ့ဗ္)
(META)ကိုဇာတ္ေျပာျခင္း(NARRATIVE)ႏွင့္တြဲလိုကပါကအျခားေသာအဓိပၸါယ္တစ္ခုျဖစ္သြားပါသည္
(GRAND NARRATIVE)ဟူ၍လည္းေကာင္း(MASTER NARRATIVE )ဟူ၍လည္းေကာင္းေခၚဆိုၾကသည္။စိတ္ကူးႏွင့္ အေကာင္အထည္မဲ့အိုင္ဒီယာတစ္ခုျဖစ္ျပီးသမိုင္းအေျခခံအသိႏွင့္အေတြ႕အၾကံုတို့ကိျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအစီအစဥ္တို့ကိုထည္သြင္းေဖၚျပေသာအေရအသားကိုဆုိလိုသည္။ပညာရွင္ဂ်ြန္စတီဖင္၏အလိုအရကမၻာၾကီး၏ႏိုင္ငံေရးအသိအေတြးအေခၚယဥ္ေက်းမႈရိးရာကူးေျပာင္းလဲမႈအစီအစဥ္ိုေခၚသည္ဟုဆိုပါသည္။Metaဟူေသာစကားလံုးသည္(အလြန္- beyond) ျဖစ္ေသာ္လည္း(narrative-ဇာတ္ေျပာ)နဲ႕တြဲလိုက္ေသာအခါ(အေၾကာင္း-about )ျဖစ္လာသည္။အခ်ဳပ္ဆိုေသာ္မက္တာနာေရးေတ့ဗ္(METANARRATIVE)ဆုိသည္မွာဇတ္ေၾကာင္းေျပာေသာဇတ္အေၾကာင္းတစ္ခုျဖစ္၍သူေျပာေသာဇာတ္မွာ ကမၻာၾကီ၏ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈေျပာင္းလဲေသာသမိုင္အေၾကာင္း(ဝါ)အသိကိုအစီစဥ္တက်ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။
Metonymy
“အရာဝတၳဳျဖစ္ေစ၊ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေစ၊ လူျဖစ္ေစ မည္သည္ကိုမဆို မူလ အမည္နာမ မဟုတ္ဘဲ အျခားအမည္တစ္မ်ိဳးျဖင့္ ေခၚေဝၚသမုတ္ကာ မူလ အဓိပၸါယ္မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ သံုးႏႈန္းသည္ဟု ဆိုလိုသည္။” လို႕ အဘိဓါန္ေတြမွာ ေဖာ္ျပတယ္။ မူလအမည္ကို ပထမအမည္ဟု ဆိုပါစို႕။ ဒုတိယအမည္ကို ေခၚဆိုပါက ပထမအမည္ကဲ့သို႕ ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း ျမင္ေယာင္ရမည္ဟု ဆိုသည္။ ဒီ  (Metonymy) ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ မူရင္း ဂရိဘာသာစကားက ဆင္းသက္လာၿပီး နာမည္ေျပာင္းျခင္းတစ္ခု (A Change of Name) လို႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ တင္စားခ်က္ျဖစ္တဲ့ “မက္တာေဖါ” အသြင္ကြဲတစ္မိ်ဳးပါပဲ။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဟာလီးဝုဒ္ လို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေခၚေနတာက တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ ႐ုပ္႐ွင္လုပ္ငန္းကို ဆိုလိုတာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕က “ေဟာလီးဝုဒ္” လို႕ပဲ ေခၚၾကတယ္။ ေဟာလီးဝုဒ္ ဟာ အေမရိကန္႐ုပ္႐ွင္ေလာကရဲ႕ကိုယ္စားျပဳစကားလံုးဆိုတာ လူတိုင္းသိၾကတယ္။ ဘာသာေဗဒမွာ ပံုမွန္အသံုး သို႕မဟုတ္ အဓိပၸါယ္က ပိုမိုနက္႐ႈိင္းတဲ့ အဓိပၸါယ္ေတြကို အထူးျပဳေပးရင္ေတာ့ “လကၤာရစကားအသံုး” (Figure of Speech) လို႕ ေခၚပါတယ္။ ကဗ်ာမွာ “Figure of Speech” (Rhetorical Figure) ဟာ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑တစ္ခုပါ။ အျခား အဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳး၊ အထူးျပဳအဓိပၸါယ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေပါင္းစပ္တီထြင္ၿပီး စကားလံုးေတြကို သံုးတယ္လို႕ အက်ဥ္းအဓိပၸါယ္ဖြင့္လို႕ရပါတယ္။ အခုေျပာတဲ့ ကိုယ္စားျပဳစကားလံုး (Metonymy) ဆိုတာလည္း “Figure of Speech” ထဲမွာ တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္တယ္။ ၿဗိတိန္က ပါလီမန္ကိုေတာ့ ဝက္(စ)မင္စတာ (West Minster)လို႕ ေခၚပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ ေ႐ွ႕ကကၽြန္ေတာ္တို႕ သိၿပီးျဖစ္တဲ့ ႏႈိင္းယွဥ္တင္စားမႈ (မက္တာေဖါ) နဲ႕ ဘာမ်ားကြာသလဲ ဆိုတာကို သိဖို႕လိုလာပါတယ္။ မက္တာေဖါကေတာ့ မတူတဲ့ ဒိုမိန္းအစု ႏွစ္စုကို ႏႈိင္းယွဥ္တင္စားၿပီး သံုးစြဲတာျဖစ္တယ္။ ဥပမာဆိုပါေတာ့ “crown” ဆိုတဲ့ သရဖူဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (ဝါ) ႐ွင္ဘုရင္ျဖစ္ၿပီး “press” ကေတာ့ ပံုႏွိပ္လုပ္ငန္း၊ သတင္းပို႕လုပ္ငန္းပါ။
ဒီေတာ့ crown (သရဖူ)လို႕ဆိုလိုက္ရင္ဘုရင္ကိုဆိုလိုတယ္။သူကတိုက္ရိုက္ကိုယ္စားျပဳစကားလံုးပါ။
(Misty Poets) (1979) မစ္စတီကဗ်ာအုပ္စု
၁၉၇၉ ေႏြဦးရာသီေဘက်င္းကစၿပီး ၁၉၈၉ ေႏြဦးအထိ တ႐ုတ္ေက်ာင္းသားေတြစုခဲ့တဲ့ ကဗ်ာအစု။
(Modernism) 1910ေမာ္ဒန္အုပ္စ
ေလယာဥ္ပ်ံေပၚေပါက္လို႔ ကမာၻ႔လူဦးေရ ေပါက္ကြဲမႈကို ေရွာ့ရၿပီး ေရွးရိုးေတြအားလံုးကို ေျမာင္းထဲပို႔ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာ့သမိုင္းမွာ အၾကီးဆံုးေတာ္လွန္ေရးလုပ္သြားတဲ့အုပ္စုပါ။ရိုးရာမီတာအသြားမွလြတ္လပ္ကာရံအဖြဲ႕အႏြဲ႕ျဖင့္ပကတိတရားကိုျမင္သည့္အတိုင္းေဖၚျပကာေခတ္ေပၚနည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ကဗ်ာကိုတည္ေဆာက္ေသာအုပ္စု။တင္စားခ်က္မပါေသာတိုက္ရိုက္အဖြဲ႕
Directtreatmentျဖင့္စကားေျပကဗ်ာ၊သေကၤတဝါဒ၊သိစိတ္အလ်ွင္၊ျဖတ္ဆက္နည္းစနစ္ျဖင့္မတူကြဲျပာနာမ္မ်ားစုေပါင္း
ေနရခ်ထားျခင္းႏွင့္ျပတ္ေရြ႕စာေၾကာင္းမ်ားသည္ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ၏အဓိကျပဳယုဂ္မ်ားျဖစ္သည္
 (Metaphysical Poets) 17th centuryမိတာဖစ္ဆစ္ကယ္ကဗ်ာအစ
ဒႆနေဗဒနဲ႔နာမ္ပိုင္းအေတြးအေခၚဆိုင္ရာအရာေတြအားကိုးၿပီးပဋိပကၡေတြကိုေျဖရွင္းဖို႔ၾကိဳးစားတဲ့ကဗ်ာအစုပါ။ၾသကာသေလာကဖြဲ႕စည္းပံုရွမႈကိုေဖၚျပတဲ႕ကဗ်ာဆရာအုပ္စုျဖစ္ျပီးအေနာက္ကဗ်ာေလာကကိုအခ်ိန္အေတာ္ၾကာလြွမ္းမိုးခဲ့တဲ့
အုပ္စုျဖစ္ပါတယ
(Modernismo) (1900) ေမာ္ဒန္စ္စမို
လွပတဲ့ေတာတန္းမ်ား၊ ေတာင္ရိုင္းမ်ား၊ ဘဲငန္းမ်ား၊ ေရၾကာပန္းမ်ား၊ ေတာဖြဲ႔ေတာင္ဖြဲ႔ကဗ်ာနဲ႔ ကမာၻတစ္ခုလံုးကို ရူေမွ်ာ္ခင္းေတြခ်ည္းလုပ္လိုတဲ့အစု။ (Modernism ႏွင့္ မတူပါ ခင္ဗ်ား)
ကဗ်ာအုပ္စုမ်ား
(Negritude) 1934 နဂရီက်ဴ႕(ဒ)
အာဖရိကက လူမည္းေတြကိုယ့္ေျမေပၚက စြန္႔ခြါၿပီး ဥေရာပမွာ ၿပန္႕ႀကဲေနလို႔ အႏွိမ္ခံရတာကိုတန္ျပန္ကာ ဥေရာပ ကိုလိုနီကို ဆန္႔က်င္တဲ့အဖြဲ႔ပါ။ အမဲဂုဏ္သိကၡာျမွင့္တင္ေရးနဲ႔ ျဖဴျဖဴမွန္သမွ် ဆန္႔က်င္ၿပၾကေပါ့။ ဒါက သူတို႔ရဲ႕ ေၾကြးေၾကာ္သံပဲ။ အဲဒီအမဲေတြက ၿပင္သစ္အမဲေတြပါတဲ့။
(New Formalism) 1960 -90 နယူးေဖာ္မယ္လီဇင္
အျဖဴ အမဲဓါတ္ပံုေတြကို ေဆးေရာင္သြင္းခ်င္တဲ့ လူေတြဟာ ကဗ်ာရဲ႕ရိုးရာ ကာရန္ေတြကိုလည္း ပါကင္ေျပာင္း ထုပ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့တဲ့အုပ္စုပဲ။ဒီအုပ္စုကကာရံမဲ့ကဗ်ာကိုတန္ျပန္ဖိအားေပးတဲ့အုပ္စုျဖစ္ျပီးေဝဖန္ေရးဆရာစတီဗန္ဘန္႔(တ)အလိုအရ(၈၀)ခုႏွစ္မ်ားအလြန္အေမရိကန္ကဗ်ာေလာကဘာသာစကားကဗ်ာလိႈင္းျဖစ္ေတာ့ကဗ်ာစာအုပ္ေတြေရာင္းအားက်ပါတယ္။ဖတ္သူနားမလည္လို့ပါ။အဲဒီအခါမွာကဗ်ာကိုမူလကာရန္အသြားနဲ႕မီတာလိုင္းေတြကိုေခတ္ေပၚအေၾကာင္းအရာ
ေပါင္းျပီးကယ္တင္ဖို႔ၾကိဳးစားခဲ့တဲ့အုပ္စုပါ။
(New York School) (1960s) နယူးေယာ့(ခ္)အုပ္စု
နယူးေယာ့(ခ္)ကပန္းခ်ီကိုသိတဲ့၊အရူးအမူးစိတ္ဝင္စားတဲ့ကဗ်ာအစု။ဆူရီရယ္ဟန္နဲ႕ဘာသာေဗဒအားျပဳျပီး
ဒုတိယအႏုပညာေတာ္လွန္ေရး(အက္ဗြန္ဂတ္လိႈင္း)ကိုစတင္ေပးခဲ့သူေတြပါ။
ရိုမန္းတစ္မ်ား(Romaticism)18thcentury၁၉ရာစုအလယ္ကေရာမႏၲိကမ်ားေပါ့။ ကဗ်ာဆရာဟာနတ္သံနမိတ္ကိုကိုယ္စားျပဳႏိုင္သူျဖစ္ျပီးၾသကာသေလာကကိုအလြန္အၾကဴးတင္စားဖြဲ႕ႏြဲ႕တဲ႕ဟန္ရွိတဲ့ကဗ်ာအုပ္စုပါ။ပုဂၢလအျမင္နဲ႕ခံစားစိတ္ေၾကာင့္ျပည့္လ်ွံရိုယိုစီးတဲ့အခါမွသာကဗ်ာကိုျပဳလုပ္ႏိုင္တယ္လို႕ယံုၾကည္သူေတြပါ။ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ဒီလန္ ေသာမတ္(စ)တို႔လို နယူးရိုမန္းတစ္ခ္အုပ္စု (NRG )ေတြလဲပါမယ္။
OBSTRUCTION
အတားအဆီးပါ။ မူရင္းရဲ႕ စီးဆင္းမႈ မၿပီးဆံုးေသးခင္မွာ အတားအဆီးတစ္စံုတရာေၾကာင့္ ရပ္တန္႕သြားၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အတားအဆီးကို ေက်ာ္ျဖတ္ဖို႕ႀကိဳးစားတဲ့အခါ ရလာတဲ့ အေျခအေန သစ္ကို ေျပာတာျဖစ္တယ္။
Personification( လူပုဂၢိဳလ္ကဲ႔သို႔တင္စားသံုးႏံႈးမႈ)
လူေတြရဲ႕အရည္အေသြးနဲ႕စရုိက္လကၡဏာမ်ားအား တိရိစာၧန္သို႕မဟုတ္အရာဝတၲဳမ်ားတြင္ သံုးစြဲ ေရးသားျခင္း။ (Giving human qualities or characteristics to animals or objects.)
Political Verse
"Political" ဟုက်ြန္ေတာ္တို႕က ႏိုင္ငံေရး ျဖင့္အဓိပၸါယ္လဲလွယ္ထားေသာစကားလံုး၏မူလအရင္းအျမစ္မွာ ဂရိ ဘာသာစကားမွဆင္းသက္လာသည္။ ထိုဘာသာစကားအရ "Civic" သို႕မဟုတ္ "Civil "သည္ ေန့တဓူဝ လူအမ်ား "Everyday People "ကိုဆိုလိုသည္။ ထိုေပၚလက္တစ္ ဟူေသာအသံုး ကိုကာရံကဗ်ာႏွင့္တြဲဖက္၍ ႏိုင္ငံေရးကာရံကဗ်ာ Political Verse  ဟူေသာ အသံုးမွာလြန္ခဲ့ေသာ ၁၁ ရာစု မွစတင္၍ သံုးစြဲလာသည္။ ထို႕ထက္ေရွ႕အနည္းငယ္ေစာေကာင္းေစာႏိုင္ေသာ္လည္းမွတ္တမ္းမ်ားအရမူ(၁၁)ရာစုဟုသာေဖၚျပသည္။စတင္ သံုးစြဲသူမွာကဗ်ာဆရာ"JohnTzetzes"ျဖစ္သည္။ႏိုင္ငံေရးကာရံကဗ်ာေပါင္းတစ္ေသာင္းေက်ာ္ေက်ာ္ကိုသူေရးေသာ သမိုင္းစာအုပ္ထဲထည့္သြင္းခဲ့သည္။က်ြန္ေတာ္ေျပာလိုသည္မွာပုဂၢလဗဟိုျပဳမဟုတ္ပဲ"အမ်ားကိုကိုယ္စားျပဳျခင္းသည္ပင္ ႏိုင္ငံေရးဟုေခၚဆိုထိုက္ေသာအဓိပၸါယ္ျဖစ္လာသည္"ကိုပင္ျဖစ္သည္။ထို့ေၾကာင့္ကဗ်ာတြင္ပုဂၢလခံစားမႈကိုေရွာင္ကာလူထုႏွင့္နီးေသာ(ဝါ)လူထုကိုယ္စားျပဳကဗ်ာမ်ားသည္ေပၚလက္တီကယ္ကဗ်ာမ်ားျဖစ္သည္။ပါတီႏိုင္ငံေရး၊အယူဝါဒဗဟိုျပဳေရးဖြဲ႕မွသာေပၚလက္တီကယ္ကဗ်ာမဟုတ္ေပ။
Primitave Poem
ကိုယ္ခ်င္းစာနာခံစားမႈမ်ွေဝေသာ ကဗ်ာမ်ားကိုအမ်ိဳးအစားတခုအျဖစ္ ေခၚဆိုပါသည္။
က်ဳပ္ဘယ္လိုကဗ်ာမ်ိဳးၾကိဳက္လဲဆိုတဲ့ေမးခြန္းကေတာ့ေျဖရင္အခ်ိန္အေတာ္ကုန္မယ့္ကိစၥဗ်။အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရရင္...
-ဖတ္တဲ့အခါအထိတ္တလန့္ျဖစ္ေစတဲ့ devastating အမ်ိဳးအစား
-ခပ္ရိုးရိုးခပ္ရွင္းေရးထားတဲ့ simplicityအားျပဳ အမ်ိဳးအစား
-ခံစားမႈမ်ွေဝတဲ့empathy အမ်ိဳးအစား
(PrimitavePoetics)ကဗ်ာလို့ေခၚေလ့ရွိတဲ့အမ်ိဳးအစားေပါ့။
ကံေကာင္းတာကဒါေတြအားလံုးရွိတ္စပီးယားကဗ်ာေတြမွာရတယ္။
ခ်ားလ္စီမစ္အင္တာဗ်ဴး...မွ
ကဗ်ာအုပ္စုမ်ား
( Rhyme) ကာရန္
အသံဆင္တူစကားလံုးမ်ားဝါက်အဆံုးတြင္ပါဝင္ေသာကာရန္ပံုစံ(ဝါ)စနစ္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။
(A pattern of words that contains similar words at the end of the line.)
Life for me   Is wild and free ကာရန္စနစ္ ံ( Rhyme Scheme)
အေပၚမွာရွင္းထားတဲ့ ရုိင္း(မ) ပံုစံက တစ္ခုမဟုတ္ပဲ ၾကိမ္ဖန္ထပ္ဆင့္ သံုးေသာအသံုးကိုေခၚသည္။(A repeated pattern of rhymed words at the end of the line.)
Lusty eyes (A)
Passionate cries (A)
Rich blood (B)
Bitter sweat (C)
She/he loves (D)
And die (A)
Satire and Irony
''satire''(သေရာ္စာ)နဲ႔ ''irony''(ဆန္႔က်င္အသံုး ေထ့ေငါ့လံုး)ေတြဟာ အနီးဆံုးဆက္စပ္ျပီး အလြန္ကြာျခားတဲ႔ စာေပေဝါဟာရ(Literary Term) ေတြပါ။''satire''ဟာ စာေပေဝဖန္ေရးပံုစံတစ္ရပ္ျဖစ္ေပမယ့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္တာမ်ိဳးေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရ(Government)လူမႈအဖြဲ႔အစည္း(Society)လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္း
(Individual)နဲ႔ လူ႔ဘဝ(Human Condition)ေတြထဲမွာရွိေနတဲ႔ အျပစ္အနာအဆာ(fault) ေတြကိုဆြဲထုတ္မယ္။
ဟာသ လုပ္မယ္။ေလွာင္ေျပာင္မယ္။ျပက္ရယ္ျပဳမယ္။ဇဝနဥာဏ္(wit )ေလးပါမယ္ ျပီးေတာ့ ''irony'' ဆိုတဲ႔ဆန္႔က်င္အသံုး ေထ့ေငါ့လံုးေလးေတြထည္႔သံုးလိုက္တာဟာ သေရာ္လိုက္တာပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ''Satirist''ေတြဟာ ''Irony''ကို '' device/technique''အျဖစ္သံုးျပီးေတာ့ ''satire''ကို ပိုမိုလွပေအာင္ ပိုထိေရာက္လာေအာင္ ေရးဖြဲ႔ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ''satire''တိုင္းမွာေတာ့ ''irony''မပါႏိုင္ပါဘူး။
''Irony''ကို ''satirical/satiric device'' တစ္ခုအေနနဲ႔ ''satire''ထဲမွာသံုးတယ္ဆိုရင္ ဒီ''term''ႏွစ္ခုၾကားကကြဲျပားမႈကို အလြယ္တကူသေဘာေပါက္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ''irony''ဟာ''device''''satire''ဟာ စာေပအႏုပညာပံုစံတစ္ခု (genre)လို႔သတ္မွတ္တာပါ။တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ အဂၤလိပ္စာအထူးျပဳသင္ခန္းစာထဲက ''George Orwell''ရဲ ႔''Animal Farm'' နဲ႔ ''Jane Austen'' ရဲ ႔''Pride and Prejudice ''ဝတၱဳေတြဟာ ယေန႔ေခတ္တိုင္ေအာင္ ေက်ာ္ၾကားတဲ႔ ''Satire'' ေတြအျဖစ္ေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
(Simile) ဥပမာအလကၤာ
မတူတဲ့အရာဝတၲဳႏွစ္ခုကို တည့္ပဲျဖစ္တယ္လို႕ေရးရင္ေတာ့ မက္တာေဖါေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ တူတယ္ ဆင္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ like/as ကိုခံေရးရမယ္။ အဲဒါ simile ပဲ။Noun (နာမ္) ႏွစ္လံုးဆင့္ျပီး adj (နာမဝိေသဒန) လုပ္ထားတဲ့အခါမွာလည္း တူတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပဲေပးတယ္။
Notes dance across the page
Like stars twinkle in the night sky
(Slam) 1990s ဆလမ္း
ႏိုင္ငံေရးကို ကဗ်ာဖြဲ႔၊ စီးပြါးေရးကို စာသားေတြလုပ္ၿပီး က်ားမ လိင္ခြဲျခားမႈေတြနဲ႔ ကမာၻ႔အေရးဟာ သူတို႔ရဲ႕ ကဗ်ာပဲ။လက္ရွိျပသနာေတြကိုေဝဖန္သေရာ္တဲ့ကဗ်ာအုပ္စုပါ။ ေပါ့(ပ)ကဗ်ာအုပ္စုလို့လည္းေခၚတယ္။
(Surrealism) 1924ဆူရီရာယ္လစ္ဇင
အိမ္မက္ထဲက ျမင္ကြင္းေတြက ကဗ်ာျဖစ္ၿပီး အေတြးကိုလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာ့ကစားတတ္သူေတြ ေရးတဲ့ ကဗ်ာ။ အဂၤလိပ္စာလံုးနဲ႔“Free Play of Thought”တဲ့။
သိစိတ္တဝက္အေျခအေနမွစိတ္ထဲရွိတာကိုခ်ေရးပစ္တာပဲ။ျပင္သစ္အေျခစိုက္အုပ္စုျဖစ္ျပီအင္ဒေရဘရီတြန္နဲ႕ေပါလ္အီလ်တို့ထင္ရွားတယ္။ဒါဒါဝါဒရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲအက်ိဳးဆက္လို့ဆိုတယ္။အေမရိကန္ကဗ်ာသစ္နယူးေယာက္အုပ္စုကိုလြွမ္းမိုးခဲ့တဲ့ေရးဟန္ျဖစ္တယ္။
ကဗ်ာအုပ္စုမ်ား
(Symbol) သေကၤတ
အရာဝတၲဳ ဒါမွမဟုတ္ လႈပ္ရွားမူတစ္ခုဟာသူရဲ့ရွိရင္းစြဲ အဓိပၸါယ္ ထက္ေက်ာ္ျပီး ဖြင့္ဆိုလာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ symbol လို႕ေခၚရမယ္။ (A object or action that mean more that it literal meaning) လို ့ အဓိပၸါယ္ရွိတယ္။ ဥပမာ။
Always open like a rosebud about to bloom (a young girl)
ဖူးပြင့္ဖို ့ႀကိဳးစားတဲ့ ႏွင္းဆီငံုေလးလို အၿမဲတမ္းဖြင့္ဟထားတယ္ လို႕ ဆယ္ေက်ာ္သက္မိန္ကေလးကို ႏႈိင္းတာပါ။ အဲဒီႏွင္းဆီဆိုတာ "symbol" ပါပဲ။
(Symbolists) (1857)
အတိုခ်ဳပ္အေနနဲ႕ဒီအုပ္စုဟာအယူဝါဒထိန္းခ်ဳပ္ဆင္ျခင္မႈမရွိ၊က်ိဳးေၾကာင္းဆက္ေတြးမႈမရွိ၊ယံုၾကည္မႈလည္းမရွိတဲ့
..သေကၤတအားျပဳသူေတြေရးတဲ့ ကဗ်ာဂိုဏ္းပါ။ေမာ္ဒန္ကဗ်ာရဲ႕ေရွ႕ေျပးေရးဟန္လို႕သတ္မွတ္ျခင္းခံရပါတယ္။
ကန္နကမိုလီ (Kanaka Maoli) (1970)
 မူလ ဟာေဝယံေတြ လုပ္တဲ့ကဗ်ာ။
အင္(ထ)ႏိုပိုဝ
Understatement ( ေလ်ွာ့ေသာတင္စားခ်က္)
“Understatement” တြင္ အျခား အသြင္ကြဲတစ္မ်ိဳး ႐ွိပါသည္။ ဂရိအေခၚအေဝၚအားျဖင့္ “plain” ျဖစ္၍ “simple” အ႐ွင္းအလင္း ဟု ေခၚၾကသည္။ “litotes” ဟုလည္း ေခၚၾကသည္။ “အႏႈတ္သေဘာ” “အျငင္းသေဘာ” ျဖင့္ မူလ အေနအထားကို ေလ်ာ့ပါးေအာင္ ျပဳလုပ္သည္။
သူကေတာ့ “an affirmative by negating its contrary” လို႕ ေရးသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ “သူကအသံုးမက်တဲ့ေကာင္” (He is stupid) ကို “ဒီေကာင္ကေတာ့ ကမၻာေပၚမွာ ဥာဏ္အေကာင္းဆံုးေကာင္မဟုတ္” (He is not the brightest in the world) လို႕ ဆန္႕က်င္ဘက္ ေရးသည္။ ဒါက ေျပာင္းျပန္စကားအသံုး “Irony” ၏ အသြင္ကြဲတစ္မ်ိဳးလည္း ျဖစ္ပါသည္။
 ဒီအသံုးမ်ိဳးဟာ ေ႐ွးအဂၤလိပ္ ေတြျဖစ္တဲ့ “အင္ဂလိုဆက္ဇံု” (Anglo-Saxon)စာေပႏွင့္ ကဗ်ာမ်ားထဲတြင္ မၾကာခဏ
အသံုးျပဳေလ့႐ွိသည္။ “Beowulf” တြင္ Hrothgar က သတၱဝါေကာင္ႀကီး “Grendel” ၏ အိမ္ႀကီးအေၾကာင္း ေျပာ၍ “This is not a pleasant place” (ဒီေနရာက သာယာတဲ့ေနရာေတာ့ မဟုတ္ဘူး) ဟူ၍ “litotes” အသံုးကို တန္း၍သံုးသည္ဟု “M.H. Abrams ” က သူ႕ရဲ႕ စာေပေဝါဟာရ ေပါင္းခ်ဳပ္ဒႆမတည္းမူ တြင္ ေဖာ္ျပသည္။ ၿငိမ္သက္ျခင္းဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကို ဆန္႕က်င္ပစ္ျခင္းျဖင့္ အျငင္းဝါက်ကို တည္ေဆာက္ရာတြင္ “မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ျခင္း” ကို ပို၍ ေပၚလြင္လာေစသည္။
ကဗ်ာအုပ္စုမ်ား
villanelle poem ( ေဗလာနလီ ကဗ်ာ )
ေဗလာနလီ" ဟန္ဟာ တစ္ဆယ့္ကိုးေၾကာင္းဖြဲ႕ဟန္ျဖစ္ၿပီး တင္းက်ပ္ကာရန္ပိတ္ (Ridgid Rhyme Scheme) ေတြနဲ႕ အေသအခ်ာ အခ်ိန္ေပးတည္ေဆာက္တဲ့ (A1 b A2/ ab A1/ ab A2/ ab A1/ ab A2/ ab A1A2)ဟာ သူ႕ဖြဲ႕စည္းပံုပါပဲ။ က်ြန္ေတာ္တို႕ရင္းႏွီးတဲ့ကဗ်ာဆရာေတြထဲမွာ "ေဗလာနလီ" ကို စိတ္ဝင္စားတဲ့သူတစ္ေယာက္ ႐ွိပါတယ္။ သူကေတာ့ ဒီလန္ေသာမတ္(စ) (Dylan Thomas) ပါ။ "အဲဒီေကာင္းေသာညထဲကိုေတာ့ မသြားေလနဲ႕" (Do not go into that goodnight) ကဗ်ာဟာ "ေဗလာနလီ" ဟန္ပါပဲ။ ေနာက္ထပ္ ကဗ်ာဆရာေတြ "ေဗလာနလီ" ေရးသြားတာ ႐ွိပါေသးတယ္။ လက္တည့္စမ္းခ်င္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ပညာၿပခ်င္တာလား ဆိုတာေတာ့ သူတို႕ပဲ သိပါလိမ့္မယ္။ တင္းၾကပ္ကာရန္ ပိတ္ကိုတည္ေဆာက္တာလံုးလံုးလြယ္ကူတာမဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ဖက္႐ွင္းနစ္ႀကီး အဲလီးဇဘက္ဘစ္ေ႐ွာ့(Elizabe tBishop) ရဲ႕အႏုပညာတစ္ခု(OneArt)ဟာထင္႐ွားတယ္။ဒီကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကိုစမ္းေရးခဲ့တဲ့ နာမည္ေက်ာ္သူေတြကေတာ့ ေအာ္ဒင္ (W.H. Auden)၊ ေအာ္စကာဝိုင္း (Oscar Wild)၊ ေ႐ွးမတ္ေဟနီ (Seamus Heany)၊ ဆားဗီးယားပါ့သ္ (Sylvia Plath) တို႕ပါသည္။
#အတတ္နိုင္ဆုံးအစီအစဥ္တက်ေဆာင္ရြက္ထားပါသည္။
ဆရာေဇာ္ေဇာ္ထြန္းအားျပန္လည္ေပးပ္ု႔ပါမည္ဟုကတိေပးထားျဖစ္ေသာ္လည္းအလုပ္မအားေသာေႀကာင့္အခုမွေပးပို႔နိုင္သိအတြက္
ေတာင္းပန္ပါသည္။
ဆရာေဇာ္၏fbအားရွာမေတြ၍ဆရာေနမွ
တဆင့္ေဆာင္ရြတ္ေပးပါ။
ဒီစာအားမျဖဳတ္ပါရန္  
                    ေအာင္ျငိမ္း